Πού... εξαφανίστηκαν οι μισοί πρόσφυγες της Ειδομένης

ΑΠΟ ΤΟΥΣ 8.500 ΜΟΝΟ 3.820 ΜΕΤΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΣΕ ΔΟΜΕΣ H Ειδομένη άδειασε με επιτυχία, πολύ πιο εύκολα και πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι αρχικά είχε εκτιμηθεί, αλλά παραμένει αναπάντητο το ερώτημα για το πού πήγαν πάνω από 4.500 πρόσφυγες και μετανάστες από τον καταυλισμό.

Κι αυτό γιατί ο τελικός αριθμός των ατόμων που μεταφέρθηκαν σε άλλα κέντρα -η συντριπτική τους πλειοψηφία σε κέντρα γύρω από τη Θεσσαλονίκη- είναι 3.820 άτομα, όταν η ΕΛ.ΑΣ. και το Κυβερνητικό Συντονιστικό για τους Πρόσφυγες έδιναν μέχρι την παραμονή της επέμβασης ότι στον καταυλισμό της Ειδομένης υπήρχαν 8.500 πρόσφυγες-μετανάστες.Είναι γεγονός ότι την παραμονή της επέμβασης της αστυνομίας την περασμένη Δευτέρα ένας αριθμός μερικών εκατοντάδων ατόμων, κυρίως μεταναστών, ανάμεσά τους και τα πιό «θερμά» στοιχεία που πρωτοστατούσαν σε μια σειρά αντιδράσεις το τελευταίο δίμηνο, φρόντισαν να εξαφανιστούν προς κάθε κατεύθυνση.
Σε άλλους καταυλισμούς
Επίσης, το διήμερο που ακολούθησε στη διάρκεια της επέμβασης ένας αριθμός προσφύγων-μεταναστών κινήθηκε πεζή προς τους δύο μικρούς αυτοσχέδιους καταυλισμούς που υπάρχουν στους Ευζώνους, σε απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων από την Ειδομένη -ο ένας στο ξενοδοχείο-βενζινάδικο «Χαρά» και ο άλλος στο παλιό τελωνείο εκατέρωθεν του πρατηρίου Ιωαννίδη-, και στον τρίτο και πολυπληθέστερο 20 χιλιόμετρα νοτιότερα στο πρατήριο «Πλάζα» στο Πολύκαστρο. Οι ροές όμως που καταγράφηκαν δεν ξεπερνούν τα 1.000, το πολύ 1.500 άτομα, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει ένα αριθμός περίπου 3.000 ατόμων που «αγνοούνται» ή σε άλλη περίπτωση επρόκειτο για λάθος εκτίμηση της ΕΛ.ΑΣ. και του Συντονιστικού.

Κάποιοι βρήκαν καταφύγιο στον καταυλισμό του παλιού τελωνείου στους Ευζώνους, ενώ άλλοι «δραπέτευσαν»

Το τελευταίο είναι και το πιο πιθανό, έστω και αν προκειμένου να δικαιολογηθούν οι «χαμένοι» 4.500 πρόσφυγες - μετανάστες επιχειρείται να «φουσκωθούν» από το Συντονιστικό τα νούμερα στους δύο μικρούς καταυλισμούς των Ευζώνων -δίνουν συνολικά 3.000 άτομα-, καθώς και σ' αυτόν του «Πλάζα» στο Πολύκαστρο ανεβάζοντας τον αριθμό τη μία μέρα από 1.000 σε 2.500 και... μειώνοντάς τον την επομένη σε 2.000. Οι «φουσκωμένοι» πάντως αριθμοί για τους πρόσφυγες-μετανάστες στην Ειδομένη εξυπηρετούσαν σε πολλές περιπτώσεις επίσημες ή ανεπίσημες ΜΚΟ.
Ανεξαρτήτως όμως όλων των παραπάνω, ο κυβερνητικός σχεδιασμός δεν περιλαμβάνει άμεσα παρόμοιες επιχειρήσεις εκκένωσης ούτε για τους δύο αυτοσχέδιους καταυλισμούς στους Ευζώνους ούτε σε εκείνον του Πλάζα στο Πολύκαστρο. Το βέβαιο είναι ότι δεν θα επιτραπεί να στηθεί και πάλι καταυλισμός στην Ειδομένη και να επαναληφθούν ανάλογα γεγονότα και στο μέλλον.
Ο ΟΣΕ μέσα στο τριήμερο της αστυνομικής επέμβασης φρόντισε σε χρόνο-ρεκόρ να σηκώσει έναν διπλό, απροσπέλαστο φράχτη εκατέρωθεν της σιδηροδρομικής γραμμής πριν από το σύνορο με την ΠΓΔΜ και πιθανόν να τον επεκτείνει το επόμενο διάστημα, προκειμένου να αποτρέψει ανάλογες καταλήψεις στο μέλλον. Αλλωστε, αυτή η κατάληψη της γραμμής επί 69 μέρες τού κόστισε πολύ, όχι μόνο οικονομικά -η ζημιά ήταν 2,5 εκατ. ευρώ και άλλα 6 εκατ. για τις μεταφορικές εταιρείες- αλλά και επιχειρησιακά.
Ο καταυλισμός της Ειδομένης όλο το προηγούμενο διάστημα βοήθησε ώστε να δοθεί «κάλυψη» στα κυκλώματα των λαθροδιακινητών που δρουν στα σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ. Οι αρχές της ΠΓΔΜ εκτιμούν ότι περίπου 100 άτομα κατά μέσο όρο καθημερινά επιχειρούν να διέλθουν με κάθε δυνατό τρόπο μέσω της ΠΓΔΜ και να περάσουν στη Σερβία.

Οι σχεδόν καθημερινές συλλήψεις κυρίως μεταναστών το αποδεικνύουν. Η ταρίφα είναι κοντά στα 800 ευρώ, ώστε να βρεθεί ένας μετανάστης από τα σύνορα της Ελλάδας-ΠΓΔΜ στο εσωτερικό της Σερβίας, απ' όπου θεωρείται σχετικά εύκολο στη συνέχεια να βρεθεί σε κάποια χώρα της Κεντρικής ή της Δυτικής Ευρώπης.
Στο Χαμηλό, που βρίσκεται δυτικά της Ειδομένης, που είναι μια ορεινή περιοχή με πυκνή βλάστηση και πολλά περάσματα, αυτές τις μέρες οι κάτοικοι έβλεπαν έναν μικρό σχετικά αριθμό μεταναστών να επιχειρούν να κρυφτούν με την ελπίδα να βρουν κάποια ευκαιρία να περάσουν στο έδαφος της ΠΓΔΜ.
Στην περιοχή παραποτάμου Μάλα - Ριέκα, κοντά στο σύνορο με την ΠΓΔΜ στο ύψος του χωριού Μόιν, όπου τον περασμένο Μάρτιο είχε γίνει η μαζική είσοδος περίπου 1.500 προσφύγων-μεταναστών στο έδαφος της γειτονικής χώρας, οι Αρχές της τελευταίας επιχειρούν να κλείσουν τα περάσματα με αγκαθωτό πλέγμα.
Ψάχνουν δρόμους
Οπως όμως διαπιστώσαμε, οι μετανάστες ή οι διακινητές ανοίγουν καινούργια μέσα στην πυκνή βλάστηση. Ο Γιώργος Αρναουτίδης, που μοιράζει με ένα όχημα ψωμί στην περιοχή, μας μετέφερε ότι τις μέρες της αστυνομικής επιχείρησης στην Ειδομένη έβλεπε πρόσφυγες-μετανάστες να επιχειρούν να περάσουν τον παραπόταμο του Αξιού στην ορεινή περιοχή της Δογάνης έξω από το Χαμηλό.
Η Αννα Κότσικα, κάτοικος του Χαμηλού, μας είπε επίσης ότι στη διάρκεια της επέμβασης μετανάστες χτυπούσαν μέσα στη νύχτα την πόρτα της, αλλά φοβήθηκε να τους ανοίξει.
ΚΡΑΥΓΗ ΑΓΩΝΙΑΣ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ
Θεσσαλονίκη, η... πρωτεύουσα των προσφύγων
«Πλημμύρισε» με πρόσφυγες και μετανάστες η Θεσσαλονίκη μετά και το κλείσιμο της Ειδομένης. Στον νομό έχουν αναπτυχθεί 11 μικρά και μεγάλα κέντρα φιλοξενίας, με πάνω από 8.200 πρόσφυγες και μετανάστες συνολικά, από τα οποία τα 7 διαμορφώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες για να φιλοξενήσουν τους πρόσφυγες από την Ειδομένη. Αλλα δύο ετοιμάζονται αυτές τις μέρες, ενώ σχεδόν καθημερινά μισθώνονται και νέοι χώροι στις παρυφές της πόλης. Μαζί με τους γύρω νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας, η ευρύτερη περιοχή «σηκώνει» ένα ποσοστό 60%-70% του βάρους του Προσφυγικού πανελλαδικά, όπως έχει ειπωθεί προς την κυβέρνηση από εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης και της Περιφέρειας που διαμαρτύρονται έντονα προς την κυβέρνηση, ζητώντας ισομερή κατανομή.
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, θεωρεί δίκαιες τις αντιδράσεις, αρνείται τη μετατροπή της Θεσσαλονίκης σε «νέα Ειδομένη», όπως λέει, και ζητά από τους φορείς υπομονή τριών μηνών, υποσχόμενος πως από τον Σεπτέμβριο θα διαλυθούν πολλές από τις υπάρχουσες δομές και πως θα υπάρχει δίκαιη κατανομή ανάμεσα στις Περιφέρειες.
Πλουτίζουν ιδιοκτήτες
Την ίδια ώρα, κυρίως στη δυτική πλευρά της πόλης, δήμαρχοι έχουν ανοίξει και έναν δεύτερο, ιδιότυπο «πόλεμο», στοχοποιώντας αυτήν τη φορά ιδιοκτήτες κενών επαγγελματικών χώρων που εκμισθώνονται για τη φιλοξενία μεταναστών. «Κάποιοι έχουν βρει τρόπο να πλουτίσουν από τα κουφάρια. Στην περιοχή έχει μισθωθεί μια αποθήκη έναντι 25.000 ευρώ τον μήνα για 6 + 6 μήνες, με προοπτική ανανέωσης για χρόνια. », σχολίασε στο «Εθνος» ο δήμαρχος Ωραιοκάστρου, Αστέριος Γαβότσης, προσθέτοντας πως «εμείς το μαθαίνουμε εκ των υστέρων, όταν μπαίνουν οι πρόσφυγες μέσα».
Στον διπλανό Δήμο Δέλτα, όπου λειτουργούν σήμερα τέσσερις χώροι φιλοξενίας, ο δήμαρχος, Μίμης Φωτόπουλος, κάλεσε τους επιχειρηματίες της περιοχής του να μην προχωρούν σε εκμίσθωση άλλων εγκαταστάσεων, παρά τα οικονομικά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν. «Να βάλουν πάνω απ' όλα το κοινωνικό συμφέρον και την ίδια την πατρίδα, να κοιτάξουν σε βάθος χρόνου και να μην επιτρέψουν την περαιτέρω απαξίωση της οικονομικής ζωής του τόπου μας, αλλά και των ίδιων», είπε ο κ. Φωτόπουλος,
Η διασπορά των χώρων φιλοξενίας και η μίσθωση εγκαταστάσεων κοντά ή και μέσα στον αστικό ιστό έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που έχουν πληροφορηθεί από φίλους και συγγενείς για την κατάσταση του κάθε χώρου μπήκαν στη διαδικασία να επιλέγουν τις εγκαταστάσεις.
Αδειες δομές
Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης εκκένωσης της Ειδομένης για τη μεταφορά 3.820 ατόμων, πολλές φορές υπήρξε αντίδραση των μεταναστών και άρνησή τους να εγκατασταθούν σε απομακρυσμένα κέντρα, όπως το Βαγιοχώρι του Δήμου Βόλβης και το Καβαλάρι του Δήμου Λαγκαδά, καθώς θέλουν να βρίσκονται μέσα στο πολεοδομικό συγκρότημα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Βαγιοχωρίου, όπου το κέντρο μεταναστών έχει στηθεί εδώ και καιρό στον χώρο του παλιού σχολείου, με δυνατότητα εγκατάστασης άνω των 700 ατόμων, αλλά φιλοξενεί σήμερα μόνο... 9 άτομα.
«Δύο φορές ήρθαν πούλμαν από την Ειδομένη, το βράδυ της Τρίτης και της Τετάρτης, αλλά έφυγαν γεμάτα. Εκαναν καθιστική διαμαρτυρία και αρνούνταν να μπουν μέσα», είπε στο «Εθνος» η πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Νυμφόπετρας, Αναστασία Ιορδανίδου, η οποία έχει στοχοποιηθεί από μέρος συγχωριανών της. «Με βρίζουν στο Διαδίκτυο ακόμη και συγγενείς. Ενας μου επιτέθηκε μέσα σε σούπερ μάρκετ. Κλώτσησε το καρότσι με τα ψώνια και πήγε να κατεβάσει το παντελόνι για να μου δείξει τα γεννητικά του όργανα. Δεν τολμώ να εμφανιστώ δημόσια. Κι όλα αυτά ενώ το κέντρο προσφύγων είναι άδειο και χωρίς να έχω καμία εμπλοκή στη δημιουργία του», ανέφερε. Ανάλογες αντιδράσεις υπήρξαν και στο Καβαλάρι Λαγκαδά.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ - ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ