Γράφει ο Περικλής Παυλίδης*
Οι διαπραγματεύσεις της νέας κυβέρνησης με τους «εταίρους» της ΕΕ και
κυρίως οι σημαντικές υποχωρήσεις που έχει ήδη κάνει (συζητώντας πλέον
τη διαχείριση του χρέους, το οποίο πριν τις εκλογές θεωρούσε μη βιώσιμο,
αποδεχόμενη συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι στους πιστωτές,
δεσμευόμενη για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, τις οποίες θα πρέπει να
εγκρίνουν οι «θεσμοί» – όπως πλέον αποκαλείται η τρόικα
, αποδεχόμενη την
αξιολόγηση από αυτούς και παραιτούμενη από την υλοποίηση φιλολαϊκών
πολιτικών με δημοσιονομικές συνέπειες) κατέστησαν πασιφανές ότι, όταν
οι ελπίδες για σημαντική βελτίωση των συνθηκών ζωής του λαού
εναποτίθενται στα αποτελέσματα διαπραγματεύσεων με κυβερνήσεις –
εκπροσώπους των στρατηγικών συμφερόντων του ευρωπαϊκού καπιταλισμού και
με δεδομένη την αφοσίωση στις «προοπτικές» της ΕΕ/ΟΝΕ, τότε ελπίδες δεν
υπάρχουν.
Κι επειδή έχει γίνει πολύς λόγος από την κυβέρνηση για το τέλος της
λιτότητας, μέσα ωστόσο στις θεωρούμενες ως αυτονόητες συνθήκες του ΕΥΡΩ,
ας έχουμε υπόψη ότι θεμελιώδες χαρακτηριστικό του ΕΥΡΩ, ως νομίσματος
που εκδίδεται από μια υπερεθνική τράπεζα και όχι από κράτη, είναι η
κατάργηση της αυτόνομης δημοσιονομικής πολιτικής των κυβερνήσεων, η
οριστική εγκατάλειψη του κεϋνσιανισμού και του «κοινωνικού» αστικού
κράτους.
Το ΕΥΡΩ – η ΟΝΕ θεμελιώνονται στην εκτενή συρρίκνωση του δημόσιου τομέα στην οικονομία και στην ώθηση των κρατών στις αγορές για δανεισμό χρημάτων, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Αυτό όμως σημαίνει διαρκή υποταγή στις απαιτήσεις των αγορών, διαρκή αξιολόγηση-επιτήρηση από αυτές, έμφαση στις ιδιωτικοποιήσεις, δέσμευση για δημοσιονομική πειθαρχία, ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, διαρκή λιτότητα.
Το ΕΥΡΩ – η ΟΝΕ θεμελιώνονται στην εκτενή συρρίκνωση του δημόσιου τομέα στην οικονομία και στην ώθηση των κρατών στις αγορές για δανεισμό χρημάτων, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Αυτό όμως σημαίνει διαρκή υποταγή στις απαιτήσεις των αγορών, διαρκή αξιολόγηση-επιτήρηση από αυτές, έμφαση στις ιδιωτικοποιήσεις, δέσμευση για δημοσιονομική πειθαρχία, ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, διαρκή λιτότητα.
Το πρόβλημα με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ότι τελικά δεν έκανε την
επανάσταση, με την οποία αρκετοί συνδέουμε την κοινωνική χειραφέτηση. Το
πρόβλημα είναι ότι ονειρεύτηκε και με πολιτικάντικο τρόπο υποσχέθηκε
την επιστροφή σε ένα άλλο μοντέλο του καπιταλισμού, σε μια εποχή και
ιδιαίτερα σε οικονομικές συνθήκες (ΟΝΕ) όπου αυτό είναι αδύνατο. Το
πρόβλημα είναι ότι καλλιέργησε και καλλιεργεί στο λαό αυταπάτες για ένα
άλλο, «ανθρώπινο» καπιταλισμό, ιδιαίτερα μάλιστα σε εποχές όπου ο
καπιταλισμός μας δείχνει το πλέον αποκρουστικό πρόσωπό του.
(*Ο Περικλής Παυλίδης είναι Επίκουρος καθηγητής
στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στην προσωπική
του σελίδα στο facebook)