Του ΝΙΚΟΥ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
Χτες
στην Αθήνα, στους Αμπελόκηπους, ένας ακόμα άστεγος βρήκε το θάνατο. Ο
θάνατος φαίνεται να προήλθε από εγκαύματα καθώς είχε ανάψει φωτιά για να
ζεσταθεί από τον χιονιά…
Στην Ελλάδα
των χιλιάδων άστεγων, σύμφωνα με την απογραφή που διεξήχθη το 2011 από
την ΕΛΣΤΑΤ υπάρχουν 6.384.353 κατοικίες. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία
το 35,3% των κατοικιών αυτών είναι κενές και οι περισσότερες βρίσκονται στις περιφέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας.
Την ώρα
όμως που πάνω από 2.000.000 κατοικίες είναι κενές (με εκατοντάδες
χιλιάδες από αυτές να βρίσκονται στην Αθήνα), χιλιάδες είναι οι άστεγοι
στους δρόμους και ακόμα περισσότερες χιλιάδες οι οικογένειες που η
οικονομική καταστροφή εξωθεί κι αυτές στο δρόμο, καθώς αδυνατούν να
πληρώσουν στεγαστικά δάνεια και ενοίκια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΕ στα κράτη – μέλη της υπάρχουν πάνω από 4 εκατομμύρια άστεγοι.
Όμως: Σύμφωνα με έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian» στην ΕΕ των 4 εκατομμυρίων αστέγων υπάρχουν 11 εκατομμύρια σπίτια που είναι άδεια.
Ειδικότερα, στην Ισπανία των εκατοντάδων χιλιάδων εξώσεων τα κενά σπίτια είναι περισσότερα από 3,4 εκατομμύρια. Στη Γαλλία αγγίζουν τα 2,4 εκατομμύρια. Στην Ιταλία πάνω από 2 εκατομμύρια. Στη Γερμανία τα κενά σπίτια ανέρχονται στα 1,8 εκατομμύρια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο ξεπερνούν τις 700.000.
Μάλιστα σύμφωνα με την έρευνα του Guardian, το ένα τρίτο των σπιτιών
που είναι άδεια βρίσκονται στην πιο ακριβή περιοχή του Λονδίνου, το
«Billionaires Row». Στην Πορτογαλία οι άδειες κατοικίες ξεπερνούν τις 730.000.
Η λογική απάντηση στο ερώτημα «γιατί φτιάχνονται τα σπίτια» θα ήταν – προφανώς – για να μένουν οι άνθρωποι. Αμ, δε!
Σε ένα σύστημα που
η ικανοποίηση ακόμα και της πιο στοιχειώδους προϋπόθεσης για την
ανθρώπινη επιβίωση δεν λογίζεται ως κοινωνική ανάγκη, αλλά έχει υπαχθεί
στη σφαίρα της «εμπορευματοποίησης», η απάντηση στο ερώτημα γιατί φτιάχνονται σπίτια δεν είναι – τελικά – για να μένουν οι άνθρωποι.
Η απάντηση είναι ότι τα σπίτια φτιάχνονται για «επένδυση». Για «μπίζνα». Για «κέρδος». Για ένα κέρδος, δηλαδή, που παράγεται από την εκμετάλλευση της στοιχειώδους ανθρώπινης ανάγκης της στέγασης.
Εκείνο
που ενώνει σαν νήμα την κατάσταση στην Ελλάδα με τις υπόλοιπες
ευρωπαϊκές χώρες (και) στο θέμα των άστεγων δεν είναι προφανώς ότι και
εδώ και εκεί έχουμε ένα κράτος «αδιάφορο» (που έχουμε). Η’ ότι έχουμε μια «κεντρική διοίκηση» που και εδώ και εκεί είναι «ανίκανη». Η’ ότι και εδώ και εκεί έχουμε μια γραφειοκρατία που «δεν μπορεί να αντιληφθεί» το κοινωνικό πρόβλημα των αστέγων.
Εκείνο που
ενώνει την Ελλάδα με την υπόλοιπη «πολιτισμένη» Ευρώπη των άστεγων
είναι κάτι πιο βαθύ. Και δεν είναι άλλο από το κοινό σύστημα που διέπει
τη λειτουργία και τη δική μας και τη δική τους. Το νήμα είναι το κοινό
σύστημα στην οικονομία και στην πολιτική που επικρατεί και εδώ και εκεί.
Που - και εδώ και εκεί – μετατρέπει τις κοινωνικές ανάγκες σε «εμπορεύματα».
Το κοινωνικό αυτό σύστημα, που διέπεται από τους γρανιτένιους νόμους της κεφαλαιοκρατικής ιδιοκτησίας,
το καθεστώς του «όλα πωλούνται» εφόσον έχεις να τα… «αγοράσεις», εδώ
που τα ράφια των σούπερ μάρκετ έχουν όλων των ειδών τις μουστάρδες αλλά
οι άνθρωποι πεινούν, εδώ που τα άδεια σπίτια είναι περισσότερα
από τους άστεγους και είναι περισσότερο «κερδοφόρο» να μένουν άδεια από
το να στεγάζουν ανθρώπους, έχει διάφορα ονόματα.
Κατ΄ ευφημισμόν οι φίλοι του συγκεκριμένου καθεστώτος το αποκαλούν σαν «σύστημα της ελεύθερης οικονομίας». Στην πραγματικότητα, όμως, θα μπορούσε να λέγεται και «κανιβαλισμός». Η επίσημη ορολογία του, βέβαια, είναι άλλη: «Καπιταλισμός».
