(**αυτό το άρθρο είναι λες και το έγραψε υπάλληλος της Τρενιτάλια..Μας έχει συνηθίσει εξάλλου το συγκεκριμένο σάιτ στην στήριξη ιδιωτικοποίησεων στις μεταφορές και τις υποδομές της χώρας)
Τρεις μήνες πριν να τελειώσει το 2016 η κατάσταση στο Σιδηρόδρομο παραμένει σε "αναμονή". Τα έργα έχουν δρόμο ακόμα μπροστά τους, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θέλει μήνες μέχρι να οριστικοποιηθεί η επόμενη μέρα και όπως φαίνεται μία διάχυτη "αμηχανία" επικρατεί σε σχέση με το αύριο.
Τα έργα που κατασκευάζονται εδώ και χρόνια θα αρχίσουν όπως λένε ασφαλείς πηγές του ypodomes.com να παραδίδονται σταδιακά από το 2017. Αυτό είναι ένα καλό νέο αν σκεφτεί κανείς ότι το τελευταίο σιδηροδρομικό αναβαθμισμένο τμήμα που δόθηκε προς χρήση ήταν πριν από μία δεκαετία με την ολοκλήρωση των έργων στο τμήμα μέχρι το Κιάτο. Έκτοτε τα έργα είναι συνεχή αλλά δεν έχουν καταφέρει το αποτέλεσμα που όλοι περιμένουν και δεν είναι άλλο από την απόδοση τους στην κυκλοφορία.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μία απαξίωση στην χρήση του σιδηρόδρομου ως μέσο υπεραστικής μεταφοράς. Σε όλα αυτά τα χρόνια που ο επιβάτης δεν βλέπει αποτέλεσμα στην μετακίνηση του με το σιδηρόδρομο αλλά αντίθετα μία υποβάθμιση λόγω των έργων και της κρίσης, βλέπει άλλες επιλογές.
Οι οδικές μετακινήσεις την τελευταία 20ετία στη χώρα έχουν μεταμορφωθεί και η τελευταία πράξη του δράματος θα γίνει το 2017 με την ολοκλήρωση και των τελευταίων τμημάτων αυτοκινητόδρομων. Επίσης, τα ΚΤΕΛ έχουν επίσης μεταμορφωθεί και από δύσκολος χώρος μαζικής μετακίνησης έχουν μεταβληθεί σε σύγχρονο μέσο που συνδυάζει την ασφάλεια, την άνεση και με πολλές παροχές, ενώ έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα της φθηνής μετακίνησης.
Αυτό σημαίνει συνεχείς απώλειες στη μετακίνηση με το σιδηρόδρομο, για όσο καιρό τουλάχιστον θα ισχύει αυτή η μεσοβέζικη κατάσταση με μισό δίκτυο και συνεχή έργα χωρίς τέλος.
Η δραματική ιστορία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ λίγο-πολύ θυμίζει την ιστορία της Ολυμπιακής πριν μία δεκαετία. Μία ιστορική δημόσια μεταφορική εταιρεία που οι πολιτικές την οδήγησαν σε σταδιακή απαξίωση και σε συνδυασμό με την απώλεια δικτύου λόγω των έργων, έμεινη σκιά του παλιού εαυτού της.
Η πρόσφατη κατάληξη του διαγωνισμού αποκρατικοποίησης της που την στέλνει στην αγκαλιά της Trenitalia είναι ένα καλό νέο που δεν έχει να κάνει με την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας αλλά με το γεγονός ότι της προσφέρει την ευκαιρία να έχει αύριο, να ανασχεδιαστεί ο ρόλος της, οι υπηρεσίες της και να γίνει και πάλι μία μεγάλη σιδηροδρομική εταιρεία με θετικά αποτελέσματα.
Ένα τρίτο στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη για την επόμενη μέρα είναι η εικόνα. Ζώντας στην Ευρώπη του 21ου αιώνα δεν φτάνει μόνο να είσαι κάτι αλλά να δείχνεις και ανάλογα. Αναφέρομαι στην εικόνα τόσο του τροχαίου υλικού, όσο και των σταθμών και ειδικότερα των μεγάλων σταθμών της χώρας.
Ακόμα και όταν ξεκινήσει η Trenitalia την αναβάθμιση του τροχαίου υλικού, ακόμα και όταν λειτουργήσει αναβαθμισμένο το δίκτυο, θα έχουμε ένα σημαντικό πρόβλημα που θα είναι η εικόνα των σταθμών. Δεν υπάρχει μεγάλη πόλη στην Ευρώπη που να μην έχει ένα σύγχρονο και κυρίως λειτουργικό σταθμό.
Δεν μπορούμε να στηριζόμαστε μόνο στο γεγονός της ιστορικότητας των κτιρίων που επι το πλείστον δημιουργήθηκαν πριν από 100 και πλέον χρόνια. Βεβαίως και η ιστορία τους είναι σημαντική όμως θα πρέπει να δούμε την επόμενη μέρα. Η απαράδεκτη εικόνα του Κεντρικού Σταθμού της Αθήνας (επιτρέψτε μου να μην χρησιμοποιώ την ονομασία Σταθμός Λαρίσης), η κάπως υποβαθμισμένη εικόνα του Κεντρικού Σταθμού της Θεσσαλονίκης, η απουσία Σταθμού στην Πάτρα και η γενικότερα μέτρια εικόνα των σταθμών σε άλλες πόλεις μέχρι σήμερα είναι κρυμμένη στα συρτάρια.
Τι θα γίνει με αυτούς τους σταθμούς; Θα παραμείνουν οι πέτρινοι σταθμοί των αρχών της δεκαετίας του 1900; ή θα ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ευρώπη όπου οι μεγάλοι σταθμοί είναι οι περισσότεροι κοσμήματα αρχιτεκτονικής και σύγχρονης αντίληψης;
Η ιδέα της αναβάθμισης του σιδηροδρομικού μας δικτύου έχει εγείρει μία σειρά από πολλά ζητήματα στο πως σχεδιάζεται και λειτουργεί ο μοντέρνος σιδηρόδρομος και αυτό είναι το εύκολο κομμάτι μιας και έχουμε δει τι έχει γίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης που κοιτούν τον σιδηρόδρομο ως ένα σοβαρό, μέσο του μέλλοντος, ανταγωνιστικό ακόμα και με το αεροπλάνο σε πολλές περιπτώσεις.
Νίκος Καραγιάννης
ypodomes.com