**Αν υπάρχει ένα πράγμα που ποτέ δεν αμφισβητείται, αυτό είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι αν υπάρχει ένα άλλο πράγμα που επίσης δεν αμφισβητείται ποτέ εντός της ΕΕ, αυτό είναι η εξωτερική πολιτική της. Η ΕΕ είναι δύναμη ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας – το ξέρετε ήδη φαντάζομαι, θα το έχετε ακούσει εδώ κι εκεί, από δεξιούς κι αριστερούς, μνημονιακούς και άλλους. Κι αν η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει μ’ αυτό, τόσο το χειρότερο γι’ αυτήν – για την πραγματικότητα.
Μια σχετικά άγνωστη πτυχή της ιστορίας του ISIS – της ισλαμιστικής οργάνωσης που σπέρνει τον τρόμο σε Ιράκ και Συρία – είναι η υποστήριξη που έλαβε από την ΕΕ. Για την ακρίβεια: η ΕΕ χρηματοδότησε τον ISIS. Πώς; Μέσω της άρσης του εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου από τη Συρία.
Τον Απρίλιο του 2013, οι υπουργοί εξωτερικών της ΕΕ απέσυραν όλες τις κυρώσεις που μπλόκαραν την εισαγωγή συριακού πετρελαίου. Έτσι μπόρεσαν οι ομάδες που βρίσκονταν στο βορειο-ανατολικό τμήμα της Συρίας – ανάμεσά τους και ο ISIS – να ενισχυθούν οικονομικά από τις πετρελαιοπηγές που έλεγχαν. Και δεν μιλάμε για κάποιο «λάθος», μια «αβλεψία» των Ευρωπαίων κλπ. Μιλάμε για μια απόφαση που ελήφθη με ρητό στόχο τη διευκόλυνση της ροής πετρελαίου από τις οργανώσεις της συριανής αντιπολίτευσης προς στο εξωτερικό. Και είναι αυτή ακριβώς η απόφαση που συνέβαλε στη σταθεροποίηση της οικονομικής βάσης του ISIS εντός της Συρίας, και στην επέκτασή της οργάνωσης στο βόρειο Ιράκ.
«Είναι σημαντικό για μας να στείλουμε ένα σινιάλο ότι είμαστε ανοιχτοί να βοηθήσουμε με κάθε δυνατό τρόπο» δήλωνε στις 22 Απριλίου του 2013 ο υπουργός εξωτερικών της Βρετανίας Ουίλιαμ Χέιγκ. «Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να βοηθήσουμε τη συριανή αντιπολίτευση».[i]
Αντίστοιχα, ο Γερμανός υπουργός εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλλε, αποσαφήνιζε την ίδια μέρα: «Επιθυμούμε να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη στις περιοχές που ελέγχονται από την αντιπολίτευση, και γι’ αυτό θα άρουμε τις κυρώσεις που εμποδίζουν το έργο των μετριοπαθών δυνάμεων της αντιπολίτευσης».[ii] Στην πορεία, αυτοί που βοηθήθηκαν ήταν οι τζιχαντιστές. Το πόσο μετριοπαθείς είναι αυτοί, βεβαίως, το βλέπουμε καθημερινά, με τελευταία πράξη …μετριοπάθειας την εκτέλεση εκατοντάδων αιχμαλώτων πολέμου, ύστερα από την κατάληψη της αεροπορικής βάσης Τάμπκα.
Η άρση του εμπάργκο πέρασε το μήνυμα στις οργανώσεις της αντιπολίτευσης να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς μεταξύ τους, ώστε να αποκτήσουν τον έλεγχο των πετρελαϊκών πόρων. «Η απόφαση της ΕΕ θα μπορούσε να εντείνει τη βία στη Συρία, ξεκινώντας έναν αιμοσταγή ανταγωνισμό για τον έλεγχο ενός πόρου που φθίνει ύστερα από δύο χρόνια ενός σκληρού εμφυλίου πολέμου», προέβλεπε σε ανύποπτο χρόνο το TIME.[iii] Και καθώς νικητής σ’ αυτόν τον ανταγωνισμό βγήκε ο ISIS, μπορούμε να εξάγουμε το ασφαλές συμπέρασμα ότι, de facto, η ΕΕ κατέληξε να ενισχύει οικονομικά τις στρατιωτικές του προσπάθειες. Παράλληλα, με την πολιτική της η ΕΕ ενθάρρυνε την πλήρη λεηλασία των κρατικών πόρων και εγκαταστάσεων από δυνάμεις τις οποίες η ΕΕ υποτίθεται ότι αντιμάχεται. «Είναι γεγονός ότι πολλές από τις πετρελαιοπηγές που βρίσκονται στα χέρια των ανταρτών είναι υπό τον έλεγχο της Jabhat al-Nusra, που έχει δηλώσει πίστη στην al-Qaeda».[iv]
Όταν λοιπόν από δω κι εμπρός δείτε τους υπουργούς εξωτερικών των κρατών-μελών της ΕΕ να συσκέπτονται και τους αρχηγούς τους να ανησυχούν για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, θυμηθείτε: η Ευρώπη βούτηξε – ξανά – τα χέρια της στο αίμα, με στόχο αυτήν τη φορά να ξεφορτωθεί το καθεστώς Άσαντ. «Η απόφαση της ΕΕ να άρει τις κυρώσεις στο πετρέλαιο της Συρίας για να βοηθήσει την αντιπολίτευση, επιτάχυνε τη μάχη για τον έλεγχο πηγών και αγωγών στις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες και συνέβαλε στη σταθεροποίηση της εξουσίας των τζιχαντιστικών ομάδων επί των κρίσιμων πόρων της χώρας».[v] Δεν το λέει κάποιος κακός κομμουνιστής αυτό, το λέει ο Guardian.
Έτσι έχουν τα πράγματα με την ΕΕ, που εξάγει σταθερότητα και ασφάλεια – αλλά κάποιες φορές εξάγει και χρήμα στα παρακλάδια της al-Qaeda. Και καμιά προσπάθεια αντιστροφής αυτής της καταστροφικής πολιτικής, κατόπιν εορτής, δεν μπορεί να καλύψει τις εγκληματικές αποφάσεις που ελήφθησαν μέχρι σήμερα και συνέβαλλαν – μαζί με μια σειρά άλλων παραγόντων – στην ασύλληπτη αποσταθεροποίηση και το αιματοκύλισμα της περιοχής.
Ηρακλής Οικονόμου
[i] Juergen Baetz, ‘EU Lifts Syria Oil Embargo to Bolster Rebels’, Associated Press, 22 Απριλίου 2013.
[ii] Στο ίδιο.
[iii] Vivienne Walt, ‘Syria’s Opposition Hopes to Win the War by Selling Oil’, Time, 1 Μαΐου 2013.
[iv] Ibid.
[v] Julian Borger and Mona Mahmood, ‘EU decision to lift Syrian oil sanctions boosts jihadist groups’, The Guardian, 19 Μαΐου 2013.