Οι νεότερες γενιές ενηλικιώθηκαν με όρους όπως ευέλικτη εργασία, ατομικό συμβόλαιο, διασφάλιση 10ωρου, δηλαδή ο εργοδότης μπορεί να σε απασχολήσει έως 10 ώρες τη μέρα όταν υπάρχει ανάγκη, συνεχείς κρίσεις αποδοτικότητας, αφάνταστη πίεση για να «βγει» η καθημερινή παραγγελία και πάει λέγοντας.
Βασικός παράγοντας στρες είναι και το προσωπικό φακέλωμα της καθημερινής απόδοσης και της «συνεργασίας» με τον εκάστοτε επιστάτη βάρδιας. Υλικό που είναι φυσικά διαθέσιμο σε κάθε στέλεχος της εταιρείας που κάνει «ασκήσεις επί χάρτου» και μετράει το «επί τόσο, τόσο» παραβλέποντας τον ανθρώπινο παράγοντα. Τι σημαίνει 10ωρο; Ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να σε απασχολήσει έως 10 ώρες τη μέρα όταν αυτό θεωρεί πως χρειάζεται. Τις περισσότερες φορές δεν είσαι από πριν ενημερωμένος, αλλά ισχύει το βλέποντας και κάνοντας. Αυτό σημαίνει πως πας στη δουλειά για 8ωρο και το τελευταίο τέταρτο σε ενημερώνουν ότι χρειάζεται να παραμείνεις στη θέση σου γιατί δεν βγήκε η παραγγελία ή γιατί η επόμενη βάρδια έχει ελλείψεις προσωπικού κ.λπ.
Εφαρμογή του ηλεκτρονικού χρόνου, ο οποίος μετράται σε εκατοστά της ώρας! Τι σημαίνει αυτό; Στο τέλος της βάρδιας χτυπώντας την κάρτα το τερματικό σε ενημερώνει πως «σήμερα είχες 0,12 υπερωρία». Δηλαδή εφόσον η ώρα έχει 60 λεπτά, εσύ σήμερα είχες 5 λεπτά υπερωρία. Αύριο μπορεί να είσαι 1 με 2 λεπτά μείον, μεθαύριο να είσαι συν και επί της ουσίας στο τέλος του μήνα να εμπιστεύεσαι αυτά που αναγράφει το τερματικό. Ωρες υπερωριών εξαφανίζονται από μήνα σε μήνα ως διά μαγείας και ο εργάτης να μην μπορεί να βρει πού έγινε το λάθος, μιας και τα ηλεκτρονικά συστήματα κατά την εργοδοσία δεν λανθάνουν!
Προσωπική εμπειρία: Στα τέλη του Δεκέμβρη του 2019 είχα 44 ώρες υπερωρίες, μου έδωσαν δύο ρεπό που σημαίνει υπόλοιπο υπερωριών 28 ώρες. Στις 7 Γενάρη του 2020 παίρνω μια μέρα άδεια χρωστούμενη από το προηγούμενο έτος. Την ίδια βδομάδα γράφω 3 ώρες υπερωρία. Την επόμενη βδομάδα βρίσκομαι να χρωστάω στην εταιρεία 12 ώρες, από εκεί που μου χρωστούσαν έπρεπε να δουλέψω δυο εξαήμερα. Να σημειώσω εδώ πως πολλές των περιπτώσεων οι υπερωρίες δεν δίνονται σε ρεπό ημέρας, αλλά σε σπασμένες ώρες ή μισάωρα. Εννοείται πως δεν πληρώνονται, αλλά δίνονται ως «ελεύθερος χρόνος».
Ατομικές συμβάσεις εργασίας. Σε προηγούμενη επιχείρηση όπου δούλευα, είχε παρατηρηθεί το φαινόμενο για το ίδιο πόστο, το ίδιο ωράριο οι εργάτες να έχουν εξωφρενική διαφορά στον μηνιαίο μισθό. Ο εργοδότης αποφασίζει και σου προσφέρει το συμβόλαιο που θα πάρεις χωρίς να τον δεσμεύει καμία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Ο προσδιορισμός λήξης του εργάσιμου καθημερινού χρόνου ήταν καθόλα ρευστός, χωρίς καμία ανταπόδοση. Με άλλα λόγια, δεκάωρα χωρίς διάλειμμα, όταν αυτό απαιτούνταν, δωδεκάωρα και μετά από 8 ώρες πίσω στη δουλειά χωρίς ξεκούραση, χωρίς να προλάβεις να δεις τα παιδιά σου, να αναπνεύσεις.
Η πληρωμή σου για όλα αυτά ήταν ένα «θα». Θα σου δώσουμε τα ρεπό, θα τα πληρωθείς. Σε αυτή την επιχείρηση δεν υπήρχε η ηλεκτρονική κάρτα, ούτε και κάποιο υποτυπώδες έστω σωματείο, άρα και καμία επίσημη καταγραφή των υπερωριών όπως αυτή επιτάσσουν οι νόμοι. Απευθύνθηκα στο ανώτερο συνδικαλιστικό όργανο, η απάντηση ήταν «να καταγράφεις τις υπερωρίες σε τετράδιο, το ίδιο κάνει και ο εργοδότης, στο τέλος του χρόνου θα τα διεκδικήσεις». Το αφεντικό δεν κατέγραφε τίποτα. Δεν υπήρχαν αποδείξεις. Οι ώρες εργασίας χάθηκαν. Αποτέλεσμα αυτού στεγνό κέρδος για το αφεντικό και μαύρη απλήρωτη εργασία για εμάς.
Η πρώτη φορά που συμμετείχα στη συνέλευση των εργαζομένων για ζητήματα ενημέρωσης και συζήτησης ήταν μια τεράστια έκπληξη, μιας και στη συνέλευση ήταν παρόντα τόσο τα ανώτερα στελέχη της επιχείρησης όσο και ο ίδιος ο ιδιοκτήτης, επιβλέποντας, παρακολουθώντας αλλά και επεμβαίνοντας. Στις περισσότερες των περιπτώσεων το σωματείο παίζει τον ρόλο του διαμεσολαβητή υπέρ του εργοδότη, το οποίο υπογράφει ό,τι και όπως θέλει η εργοδοσία, εμφανίζοντάς το πολλές φορές και ως νίκη των εργαζομένων!
Παράδειγμα, τις μέρες αυτές που γράφεται το κείμενο, εξελίσσονται στην επιχείρηση απολύσεις και ανακατατάξεις που αφορούν δεκάδες εργαζομένων. Ενα σωματείο που σέβεται τον εαυτό του, θα έπρεπε να σηκώσει πόλεμο. Το δικό μας με τοιχοκολλημένη ανακοίνωση μας ενημερώνει πως δυστυχώς υπάρχει «πλεονάζον προσωπικό», τους συμπαραστέκεται στο στρες που υποβάλλονται και ενημερώνει εμάς τους υπόλοιπους πως δεν γνωρίζει τα ονόματα και πόσοι ακριβώς είναι και δυστυχώς δεν μπορεί να κάνει τίποτα.
Ολα αυτά που αναφέρω παραπάνω είναι απλά σταγόνες στη λίμνη των όσων πραγματικά συμβαίνουν. Μπορείτε όμως να πάρετε μια γεύση από το άμεσο μέλλον, στο οποίο αντί να προσφέρει την «ελευθερία», όπως ευαγγελίζεται και διατυμπανίζει η κυβέρνηση στην Ελλάδα, νομοθετεί πλέον το καθεστώς γαλέρας και επιτρέπει στον κάθε εργοδότη να μας φορέσει τις αλυσίδες στα πόδια. Αντί της ελευθερίας της επιλογής που ευαγγελίζονται, το εργασιακό στρες, η μόνιμη αβεβαιότητα και ο φόβος θα σε οδηγούν να λες πάντα ναι σε ό,τι και αν σου ζητήσουν. Αντί για το αεράκι της θάλασσας που θα νιώθεις όποτε θες στο πρόσωπο, όπως χαριτωμένα ακούγεται, θα έχεις την καυτή ανάσα του επιστάτη στο σβέρκο.
Η πείρα αυτή αποτελεί όμως απάντηση και σε όσους στην Ελλάδα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ κ.ά. προσπαθούν υποκριτικά να εμφανίσουν τις επιλογές της κυβέρνησης ως εμμονικές, νεοφιλελεύθερες, την ίδια ώρα που υμνούν τις «βέλτιστες πρακτικές στην ΕΕ»! Τις πρακτικές δηλαδή που ζούμε στο πετσί μας εδώ και χρόνια οι εργαζόμενοι σε χώρες της ΕΕ και μάλιστα στη ναυαρχίδα της...
Δεκάδες εργάτες θυσίασαν τις ζωές τους και αυτές των οικογενειών τους για το 8ωρο, τον ελεύθερο χρόνο, δίκαιες απολαβές, Κοινωνική Ασφάλιση για τα βασικά δικαιώματα που εμείς σήμερα βλέπουμε κομματάκι μετά το κομματάκι να μας τα στερούν. Θα τους αφήσουμε αναπάντητους; Θα τους αφήσουμε να μας στερήσουν και τα τελευταία ή θα οργανωθούμε μαζικά διεκδικώντας και όλα όσα μας στέρησαν;
