ΤΡΑΙΝΟΣΕ - ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ «ΣΧΟΛΗΣ ΔΙΤΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ»
Εμπαιγμός και μαζικές απολύσεις από κυβερνήσεις και εργοδοσία
Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με μέλος της Επιτροπής Αγώνα που δημιούργησαν οι απολυμένοι
Την άνοιξη του 2017 ξεκίνησε η «Σχολή Διττής Εκπαίδευσης», τότε της ΕΕΣΣΤΥ (Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού), σήμερα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με στόχο την εκπαίδευση νέων σε τεχνικές ειδικότητες για τη στελέχωση των εργοστασίων και μηχανοστασίων.
Η προπαγάνδα των διαφόρων επιτελείων της τότε κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ), διορισμένων στελεχών της σε εταιρείες υπό κρατικό έλεγχο και επιχειρηματικών φορέων δημιουργούσε την αυταπάτη ότι ένα «σίγουρο μέλλον» περιμένει τους εργαζόμενους που θα εκπαιδευτούν στη σχολή. Μια προπαγάνδα που συνοδεύει βέβαια γενικότερα τα προγράμματα μαθητείας σε όλα τα επαγγέλματα...
Στα «φύκια με μεταξωτές κορδέλες» ωστόσο αντιπαρατίθεται η ίδια η πραγματικότητα. Πριν λίγες μέρες, στις 30 Απρίλη, 75 απόφοιτοι της σχολής και επί τρία συνεχόμενα έτη εργαζόμενοι στα εργοστάσια και μηχανοστάσια πετάχθηκαν στο δρόμο.
Το ίδιο αναμένεται να συμβεί με τους 50 που θα αποφοιτήσουν από τη σχολή τον ερχόμενο Ιούνη, αλλά και με τους 52 απόφοιτους που διέκοψαν την εργασία τους για να πάνε στρατό και τώρα που ολοκλήρωσαν τη θητεία τους δεν θα επιστρέψουν στη δουλειά.
Συνολικά, μαζί με τις 21 απολύσεις που έγιναν το καλοκαίρι του 2019, οδηγείται στην ανεργία το 40% των εργαζομένων στον τομέα συντήρησης και τροχαίου υλικού της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Επίσης, πολύ γρήγορα τα γεγονότα διέψευσαν τον δήθεν μακρόπνοο χαρακτήρα τέτοιων προγραμμάτων, αφού η εν λόγω σχολή μετά τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας της δεν ξαναπήρε μαθητές.
Απέναντι στις παραπάνω εξελίξεις και την κοροϊδία που τους συνόδευσε, οι εργαζόμενοι που απολύθηκαν δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια. Οργανώθηκαν, δημιούργησαν Επιτροπή Αγώνα και απαιτούν την ανάκληση όλων των απολύσεων, την επαναπρόσληψη όλων των αποφοίτων της σχολής.
Η απάτη του... «σίγουρου μέλλοντος»
Τη σχολή ίδρυσε η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ, αποσπάστηκε από τον ΟΣΕ για να πουληθεί ευκολότερα), που αρχικά ανήκε στο κράτος και στη συνέχεια στο πλαίσιο της πολιτικής ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων συγχωνεύθηκε με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ τον Δεκέμβρη του 2019, την οποία έχει αγοράσει ο ιταλικός όμιλος «FERROVIE DELLO STATO ITALIANE».
Συνεργάτες στην ίδρυση της σχολής ήταν ο ΟΑΕΔ, ο ΟΣΕ και το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, με το τελευταίο να παίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της λεγόμενης «Διττής Εκπαίδευσης», αλλιώς μαθητεία, δηλαδή συνδυασμός πρακτικής άσκησης (6ωρη εργασία) και εκπαίδευσης. Γενικότερα πρόκειται για μέθοδο που μεταξύ άλλων εξασφαλίζει φτηνό εργατικό δυναμικό, αφού ο μισθός των «εκπαιδευόμενων» εργαζομένων είναι ένα ποσοστό επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού.
Τον Αύγουστο του 2016, ο τότε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΣΣΤΥ, Στ. Αγιάσογλου, ως κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου με τίτλο «Διττή Εκπαίδευση - Το επόμενο βήμα για ένα σίγουρο μέλλον», χαρακτήριζε τη διττή εκπαίδευση «επένδυση για το μέλλον», «"μοχλό" για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας» και ότι για την ΕΕΣΣΤΥ «αποτελεί μια δεξαμενή άντλησης προσωπικού για το άμεσο μέλλον». Σε αυτές τις συνθήκες, νέοι εργαζόμενοι μπήκαν στη σχολή γεμάτοι υποσχέσεις για ένα δήθεν σίγουρο και καλύτερο μέλλον.
Το καλοκαίρι του 2019 αποφοίτησε η πρώτη φουρνιά μαθητευόμενων. Η ευκαιρία δεν πέρασε ανεκμετάλλευτη. Το παραμύθι ξαναπαίχτηκε. Στα μέσα ενημέρωσης έπαιξε η είδηση ότι η ΕΕΣΣΤΥ απορρόφησε 75 αποφοίτους. Αυτό που δεν έλεγαν όμως είναι ότι οι εργαζόμενοι ήταν με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, όπως και ότι το «σίγουρο μέλλον» που τους επιφύλασσαν ήταν τελικά οι απολύσεις...
Από την εκμετάλλευση της μαθητείας στην κακοπληρωμένη δουλειά και την απόλυση
Για την πραγματικότητα που βίωσαν οι εργαζόμενοι - απόφοιτοι της σχολής, αλλά και τον αγώνα που δίνουν ενάντια στις απολύσεις, ο «Ριζοσπάστης» συζητά με την Κυριακή Εξερτζή, μία από τους 75 απολυμένους στις 30 Απρίλη και μέλος της Επιτροπής Αγώνα.
«Μπήκα στη σχολή τον Μάρτη του 2017 και αποφοίτησα τον Ιούνη του 2019», μας λέει. «Το πρωί κάναμε 6ωρη πρακτική άσκηση, όπως την ονόμαζαν, αλλά ήταν μια κανονική δουλειά. Δεν διαφέραμε από τους υπόλοιπους. Ξεκινήσαμε να μαθαίνουμε τη φύση της εργασίας. Το απόγευμα είχαμε σχολή που υπολειτουργούσε γιατί δεν δώσανε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευσή μας. Παίρναμε το 75% του κατώτατου μισθού, ό,τι ισχύει δηλαδή για την αμοιβή της μαθητείας. Παίρναμε γύρω στα 380 ευρώ το μήνα, αλλά επειδή πληρωνόμασταν ως ημερομίσθιοι, το ακριβές ποσό εξαρτιόταν από το πόσα μεροκάματα είχε ο μήνας. Το πρόγραμμα ξεκίνησε χωρίς τον ΟΑΕΔ, μετά συμμετείχε και ο ΟΑΕΔ σε αυτό, επομένως υπήρχαν κάποιες διαφοροποιήσεις και τελικά κατέληξε να πληρώνει ο εργοδότης ένα μέρος και ένα μικρότερο μέρος ο ΟΑΕΔ».
«Γενικότερα αυτά τα προγράμματα διαφημίστηκαν πολύ για την εργασιακή αποκατάσταση των αποφοίτων», προσθέτει. «Σε εμάς λέγανε διάφορα, όλα στα λόγια. Είπαν ότι θα εκπαιδευτούμε και ταυτόχρονα θα έχουμε δουλειά και θα πληρωνόμαστε, και αν κάνουμε και υπομονή θα έχουμε και σύμβαση αορίστου χρόνου. Ακόμα και μονιμοποίηση μας έταζαν, γιατί η ΕΕΣΣΤΥ ανήκε τότε στο κράτος».
Αναφερόμενη στο τι ακολούθησε μετά την αποφοίτηση, λέει πως «75 από εμάς συνεχίσαμε να δουλεύουμε για 10 μήνες, όχι όμως ως μόνιμοι αλλά με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Πρώτα υπογράψαμε μια σύμβαση για 6 μήνες, μετά για 4 μήνες. Οι αποδοχές ήταν 680 ευρώ μεικτά».
«Στο εργοστάσιο και το μηχανοστάσιο υπήρχαν διάφορες ταχύτητες εργαζομένων», σημειώνει. «Εκτός από εμάς, ήταν οι εργαζόμενοι που αρχικά δούλευαν με μπλοκάκια (συμβάσεις έργου) και στη συνέχεια έγιναν αορίστου χρόνου, όμως έχουν χαμηλότερους μισθούς από τους αντίστοιχους μισθούς των παλιότερων εργαζομένων που είναι και αυτοί αορίστου χρόνου. Σήμερα υπάρχουν μόνο ατομικές συμβάσεις, γιατί δεν έχει υπογραφεί ΣΣΕ από τον Οκτώβρη του 2019 και μετά, συνεπώς υπάρχουν και μισθολογικές διαφοροποιήσεις».
Στις 30 Απρίλη «η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν ανανέωσε τις συμβάσεις μας, ύστερα από τρία χρόνια συνεχόμενης εργασίας. Ακολουθεί η λήξη των συμβάσεων όσων αποφοιτήσουν τον Ιούνη. Επίσης απολυμένοι θα πρέπει να θεωρούνται και όσοι γυρίζουν από στρατό, ενώ έχουν γίνει ακόμα 21 απολύσεις εργαζομένων με μπλοκάκι το προηγούμενο καλοκαίρι.
Το πρόσχημα των απολύσεων είναι η πανδημία που έφερε μείωση εσόδων. Μάλιστα, ενώ μας απέλυαν, προσπάθησαν να εμφανιστούν ως καλοί εργοδότες, γιατί, όπως είπαν, έβαλαν το Δώρο του Πάσχα ενώ δεν ήταν υποχρεωμένοι! Επίσης ισχυρίστηκαν ότι κάποιοι από εμάς μπορεί να επαναπροσληφθούν από τον Σεπτέμβρη. Βέβαια από υποσχέσεις έχουμε χορτάσει...».
Μια ακόμα επίπτωση των απολύσεων, όπως μας λέει η Κ. Εξερτζή, είναι η εντατικοποίηση της εργασίας για όσους έχουν παραμείνει, καθώς όσοι απολύθηκαν ή θα απολυθούν είναι πάνω από το 40% του προσωπικού, δηλαδή σχεδόν οι μισοί.
Απάντηση με οργάνωση και πάλη για δουλειά με δικαιώματα
Μιλώντας για τα συμπεράσματα που βγαίνουν από όλα αυτά, επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μας, περνώντας από τη μια κατάσταση στην άλλη, στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης και του σιδηρόδρομου, επιβεβαιώνεται ότι δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες για το ποιος ελέγχει μια επιχείρηση. Είτε κρατική είναι είτε ιδιωτική, σε κάθε περίπτωση είναι μια επιχείρηση που έχει σκοπό το κέρδος, το οποίο βγαίνει από εμάς τους εργαζόμενους. Συνεπώς η επιχείρηση ψάχνει συνέχεια τρόπους για να βγάζει όλο και πιο πολλά κέρδη σε βάρος μας».
Οι απολυμένοι αντιδρώντας προχώρησαν στη συγκρότηση Επιτροπής Αγώνα, ενώ απευθύνονται στα σωματεία του σιδηρόδρομου για να τους στηρίξουν, όπως και συνολικά σε όλα τα συνδικάτα σε όλους τους κλάδους.
«Αφού φτιάξαμε την Επιτροπή», λέει η Κυριακή, «προχωρήσαμε σε παράσταση διαμαρτυρίας στα τέλη Απρίλη. Με τη δική μας δράση και παρέμβαση έχουμε με έναν τρόπο προκαλέσει και αντιδράσεις των σωματείων. Τις επόμενες μέρες στόχο έχουμε να μαζευτούμε όλοι οι απολυμένοι και όσοι πρόκειται να απολυθούν, στέλνοντας μήνυμα ότι δεν απογοητευόμαστε, αντίθετα μπορούμε και πρέπει να οργανώσουμε την πάλη μας για να διεκδικήσουμε το αυτονόητο δικαίωμα στη δουλειά με δικαιώματα».
