Μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης για τον συγκεκριμένο
θεματικό τουρισμό υπάρχουν στη χώρα μας. Θετικό στοιχείο ο συνδυασμός
περιοχών ιδιαίτερου κάλλους και σημαντικών αρχαιολογικών χώρων που
προσφέρει το εγχώριο δίκτυο.
Τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη του σχεδόν
άγνωστου στη χώρα μας σιδηροδρομικού τουρισμού επιχειρούν το τελευταίο
διάστημα οι εταιρείες του σιδηροδρόμου, διαβλέποντας σημαντικά περιθώρια
ανάπτυξης.
Πρόκειται για ένα είδος θεματικού τουρισμού που είναι ελάχιστα γνωστό στη χώρα μας, αλλά ιδιαίτερα ανεπτυγμένο στο εξωτερικό, όπου έχουν οργανώσει ολόκληρη βιομηχανία γύρω από την εκμετάλλευση του σιδηρoδρόμου.
Την ώρα που η ζήτηση για ταξίδια στη χώρα μας αυξάνεται συνεχώς, όπως δείχνουν όλα τα νεότερα στοιχεία, τα οποία κάνουν λόγο για απανωτά ρεκόρ της κίνησης, είναι, ίσως, η καλύτερη στιγμή να ξεκινήσει η συζήτηση για την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού τουρισμού.
Η ανάπτυξη του τουρισμού των σιδηροδρόμων είχε προταθεί πολλές φορές στη συζήτηση καθώς η Ελλάδα διαθέτει σημαντική υποδομή για να υποστηρίξει κάτι τέτοιο. Ωστόσο οι όποιες προσπάθειες έγιναν ήταν αποσπασματικές και δεν είχαν συνέχεια. Αυτήν τη φορά, όμως, φαίνεται ότι μπορούν να τεθούν γερές βάσεις με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) να έχουν ολοκληρωμένη πρόταση ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα, οι προτάσεις της εταιρείας, η οποία έχει την ευθύνη για τη συντήρηση του τροχαίου υλικού, περιλάμβαναν:
- Εξαήμερο γύρο της Πελοποννήσου, με χρήση του δικτύου που βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Ο γύρος της Πελοποννήσου θα ξεκινά από την Πάτρα και θα συνεχίζει σε Καλαμάτα, Μεσσήνη (αρχαίο Θέατρο), Τρίπολη, Κόρινθο, Άργος, Ναύπλιο.
- Τη διαδρομή του Οδοντωτού των Καλαβρύτων, η οποία εκτελείται με ένα από τα παλαιότερα τρένα που βρίσκονται σε λειτουργία.
- Το τρενάκι του Πήλιου.
Ο Οδοντωτός των Καλαβρύτων και το τρενάκι του Πηλίου εκτελούν τουριστικά δρομολόγια, αλλά στόχος είναι η εντατικότερη εκμετάλλευσή τους, αφού η ζήτηση είναι πραγματικά μεγάλη.
Το Kalavryta CityPass προσφέρει, με μια ενιαία τιμή, τη σιδηροδρομική μεταφορά με επιστροφή, με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο στη διαδρομή Διακοπτό - Καλάβρυτα, την είσοδο στο Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων και βόλτα στη Βαθειά Λάκκα με τον εναέριο αναβατήρα. Εναλλακτικά, για τις περιόδους όπου το Χιονοδρομικό Κέντρο είναι κλειστό, το πακέτο περιλαμβάνει επίσκεψη στο οινοποιείο, είσοδο και περιήγηση στα Σπήλαια Λιμνών και είσοδο στο Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Το εισιτήριο κοστίζει 24,80 ευρώ ανά άτομο και ισχύει για έναν μήνα από την ημερομηνία έκδοσής του. Μέσα σε αυτό το διάστημα, ο επιβάτης μπορεί να το χρησιμοποιήσει τμηματικά ως προς τα προς επίσκεψη μέρη, στις ημερομηνίες που θα επιλέξει. Με τη χρήση του εισιτηρίου, ο επιβάτης εξασφαλίζει έκπτωση έως και 50%, συγκριτικά με το αν αγόραζε μεμονωμένα τα εισιτήρια των επιμέρους προορισμών.
Το εγχείρημα οργανώθηκε από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και το βρετανικό ταξιδιωτικό γραφείο PTG και χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα επιτυχημένο.
Η εκδρομή ξεκίνησε από την Πάτρα, με κατεύθυνση τον Πύργο, το Κατάκολο και την Ολυμπία. Στη συνέχεια οι εκδρομείς πέρασαν από την Κυπαρισσία στην Καλαμάτα, τη Μεγαλόπολη, την Τρίπολη και το Ναύπλιο, τις Μυκήνες, την Κόρινθο, το Ζευγολατιό, το Καλό Νερό και την Κυπαρισσία για να ολοκληρώσουν την περιήγησή τους επιστρέφοντας και πάλι στην πόλη της Πάτρας.
Μεγάλα τμήματα του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου θεωρούνται εφάμιλλα με αυτά άλλων χωρών, οι οποίες έχουν δημιουργήσει σχολή στον σιδηροδρομικό τουρισμό. Ο συνδυασμός θάλασσας, βουνού αλλά και χώρων παγκόσμιου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι μοναδικός και είναι ο βασικός λόγος που τα περιθώρια ανάπτυξης είναι πολύ μεγάλα.
Το διάστημα αυτό η γραμμή δεν λειτουργεί, ωστόσο θεωρείται ότι μπορεί να αξιοποιηθεί για τουριστικούς σκοπούς. Μάλιστα προκειμένου να γίνει αυτό δεν χρειάζονται εκτεταμένες παρεμβάσεις καθώς η γραμμή είχε ανακαινιστεί λίγο πριν διακοπούν τα δρομολόγια.
Και το υπόλοιπο, πλην της Πελοποννήσου, δίκτυο διαθέτει επίσης υπάρχοντα σημαντικά τμήματα σιδηροδρομικής υποδομής τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί και μπορούν να αξιοποιηθούν τουριστικά. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το σύνολο των παλαιών χαράξεων στη γραμμή Θεσσαλονίκη - Λάρισα, δηλαδή τα τμήματα Αιγίνιο - Κορινός, Παντελεήμονας - Πλαταμώνας - Νέοι Πόροι και Ραψάνη – Ευαγγελισμός καθώς και η γραμμή Βόλου – Παλαιοφαρσάλου, η οποία έχει εγκαταλειφθεί πριν από αρκετά χρόνια.
Μελλοντικά, μετά την ολοκλήρωση των έργων που είναι σε εξέλιξη, εκτός λειτουργίας θα βγει και το ορεινό σιδηροδρομικό πέρασμα του Μπράλου το οποίο, επίσης, εκτιμάται ότι έχει σημαντικές δυνατότητες για προσέλκυση τουριστικής κίνησης.
Μάρω Τσαντήλα
Πρόκειται για ένα είδος θεματικού τουρισμού που είναι ελάχιστα γνωστό στη χώρα μας, αλλά ιδιαίτερα ανεπτυγμένο στο εξωτερικό, όπου έχουν οργανώσει ολόκληρη βιομηχανία γύρω από την εκμετάλλευση του σιδηρoδρόμου.
Την ώρα που η ζήτηση για ταξίδια στη χώρα μας αυξάνεται συνεχώς, όπως δείχνουν όλα τα νεότερα στοιχεία, τα οποία κάνουν λόγο για απανωτά ρεκόρ της κίνησης, είναι, ίσως, η καλύτερη στιγμή να ξεκινήσει η συζήτηση για την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού τουρισμού.
Η ανάπτυξη του τουρισμού των σιδηροδρόμων είχε προταθεί πολλές φορές στη συζήτηση καθώς η Ελλάδα διαθέτει σημαντική υποδομή για να υποστηρίξει κάτι τέτοιο. Ωστόσο οι όποιες προσπάθειες έγιναν ήταν αποσπασματικές και δεν είχαν συνέχεια. Αυτήν τη φορά, όμως, φαίνεται ότι μπορούν να τεθούν γερές βάσεις με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) να έχουν ολοκληρωμένη πρόταση ανάπτυξης.
Τρεις προτάσεις
Η αρχή έγινε από τη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού (World Travel Market) στο Λονδίνο, όπου συμμετείχε η ΕΕΣΣΤΥ, η οποία προσέφερε τη δυνατότητα για σιδηροδρομικές εκδρομές στο ελληνικό δίκτυο. Η ανταπόκριση από τους συμμετέχοντες στην έκθεση ήταν σημαντική για τις τρεις προτάσεις που κατέθεσε.Συγκεκριμένα, οι προτάσεις της εταιρείας, η οποία έχει την ευθύνη για τη συντήρηση του τροχαίου υλικού, περιλάμβαναν:
- Εξαήμερο γύρο της Πελοποννήσου, με χρήση του δικτύου που βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Ο γύρος της Πελοποννήσου θα ξεκινά από την Πάτρα και θα συνεχίζει σε Καλαμάτα, Μεσσήνη (αρχαίο Θέατρο), Τρίπολη, Κόρινθο, Άργος, Ναύπλιο.
- Τη διαδρομή του Οδοντωτού των Καλαβρύτων, η οποία εκτελείται με ένα από τα παλαιότερα τρένα που βρίσκονται σε λειτουργία.
- Το τρενάκι του Πήλιου.
Ο Οδοντωτός των Καλαβρύτων και το τρενάκι του Πηλίου εκτελούν τουριστικά δρομολόγια, αλλά στόχος είναι η εντατικότερη εκμετάλλευσή τους, αφού η ζήτηση είναι πραγματικά μεγάλη.
Νέο προϊόν
Την παρουσία της ΕΕΣΣΤΥ στην έκθεση του Λονδίνου ακολούθησε η ανακοίνωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ για το νέο τουριστικό προϊόν το Kalavryta CityPass. Πρόκειται για ένα προϊόν που δημιουργήθηκε με τη συνεργασία του Χιονοδρομικού Κέντρου Καλαβρύτων, του Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, τη Δημοτική Επιχείρηση «Σπήλαια Λιμνών» αλλά και ένα οινοποιείο της περιοχής.Το Kalavryta CityPass προσφέρει, με μια ενιαία τιμή, τη σιδηροδρομική μεταφορά με επιστροφή, με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο στη διαδρομή Διακοπτό - Καλάβρυτα, την είσοδο στο Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων και βόλτα στη Βαθειά Λάκκα με τον εναέριο αναβατήρα. Εναλλακτικά, για τις περιόδους όπου το Χιονοδρομικό Κέντρο είναι κλειστό, το πακέτο περιλαμβάνει επίσκεψη στο οινοποιείο, είσοδο και περιήγηση στα Σπήλαια Λιμνών και είσοδο στο Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Το εισιτήριο κοστίζει 24,80 ευρώ ανά άτομο και ισχύει για έναν μήνα από την ημερομηνία έκδοσής του. Μέσα σε αυτό το διάστημα, ο επιβάτης μπορεί να το χρησιμοποιήσει τμηματικά ως προς τα προς επίσκεψη μέρη, στις ημερομηνίες που θα επιλέξει. Με τη χρήση του εισιτηρίου, ο επιβάτης εξασφαλίζει έκπτωση έως και 50%, συγκριτικά με το αν αγόραζε μεμονωμένα τα εισιτήρια των επιμέρους προορισμών.
Ο γύρος της Πελοποννήσου για Βρετανούς τουρίστες
Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι μέσα στον Οκτώβριο περίπου 100 Βρετανοί τουρίστες πραγματοποίησαν για διάστημα μιας εβδομάδας τον γύρο της Πελοποννήσου ταξιδεύοντας με το τρένο.Το εγχείρημα οργανώθηκε από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και το βρετανικό ταξιδιωτικό γραφείο PTG και χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα επιτυχημένο.
Η εκδρομή ξεκίνησε από την Πάτρα, με κατεύθυνση τον Πύργο, το Κατάκολο και την Ολυμπία. Στη συνέχεια οι εκδρομείς πέρασαν από την Κυπαρισσία στην Καλαμάτα, τη Μεγαλόπολη, την Τρίπολη και το Ναύπλιο, τις Μυκήνες, την Κόρινθο, το Ζευγολατιό, το Καλό Νερό και την Κυπαρισσία για να ολοκληρώσουν την περιήγησή τους επιστρέφοντας και πάλι στην πόλη της Πάτρας.
Μεγάλα τμήματα του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου θεωρούνται εφάμιλλα με αυτά άλλων χωρών, οι οποίες έχουν δημιουργήσει σχολή στον σιδηροδρομικό τουρισμό. Ο συνδυασμός θάλασσας, βουνού αλλά και χώρων παγκόσμιου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι μοναδικός και είναι ο βασικός λόγος που τα περιθώρια ανάπτυξης είναι πολύ μεγάλα.
Οι γραμμές που έχουν τουριστικό ενδιαφέρον
Πέρα από τα μικρά τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου, στα οποία έχουν αναπτυχθεί τουριστικές διαδρομές, το δίκτυο του ΟΣΕ διαθέτει σημαντικά τμήματα τα οποία μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον για τη δημιουργία τέτοιων διαδρομών. Μεταξύ άλλων τέτοια θεωρείται η διαδρομή Αθήνας - Κορίνθου - Άργους - Ναυπλίου, η οποία διαθέτει περιοχές ιδιαίτερης αρχαιολογικής σημασίας όπως Μυκήνες, Τίρυνθα, Ακρόπολη Άργους, Επίδαυρος.Το διάστημα αυτό η γραμμή δεν λειτουργεί, ωστόσο θεωρείται ότι μπορεί να αξιοποιηθεί για τουριστικούς σκοπούς. Μάλιστα προκειμένου να γίνει αυτό δεν χρειάζονται εκτεταμένες παρεμβάσεις καθώς η γραμμή είχε ανακαινιστεί λίγο πριν διακοπούν τα δρομολόγια.
Και το υπόλοιπο, πλην της Πελοποννήσου, δίκτυο διαθέτει επίσης υπάρχοντα σημαντικά τμήματα σιδηροδρομικής υποδομής τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί και μπορούν να αξιοποιηθούν τουριστικά. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το σύνολο των παλαιών χαράξεων στη γραμμή Θεσσαλονίκη - Λάρισα, δηλαδή τα τμήματα Αιγίνιο - Κορινός, Παντελεήμονας - Πλαταμώνας - Νέοι Πόροι και Ραψάνη – Ευαγγελισμός καθώς και η γραμμή Βόλου – Παλαιοφαρσάλου, η οποία έχει εγκαταλειφθεί πριν από αρκετά χρόνια.
Μελλοντικά, μετά την ολοκλήρωση των έργων που είναι σε εξέλιξη, εκτός λειτουργίας θα βγει και το ορεινό σιδηροδρομικό πέρασμα του Μπράλου το οποίο, επίσης, εκτιμάται ότι έχει σημαντικές δυνατότητες για προσέλκυση τουριστικής κίνησης.
Μάρω Τσαντήλα
