Φωτιά
αναμένεται να είναι το πόρισμα της «Επιτροπής Σοφών» για το
Ασφαλιστικό, που θα παραδοθεί και θα παρουσιαστεί την Πέμπτη 15
Σεπτέμβρη στο υπουργείο Εργασίας.
Σύμφωνα με σημερινά δημοσιεύματα, το πόρισμα προβλέπει την ενσωμάτωση προτάσεων για ενιαίο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, τον ανακαθορισμό των συντάξεων που ήδη έχουν εκδοθεί, καθώς και συγχώνευση ταμείων σε ένα το ανώτερο σε τρεις φορείς.
Αναλυτικότερα το πόρισμα κινείται σε δυο άξονες: Σε ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για τη «συγχώνευση» των ταμείων και την «ομογενοποίηση» των διατάξεων για εισφορές και παροχές με αναζήτηση πρόσθετων πόρων και σε ένα σύστημα συντάξεων για τις νέες γενιές, όπου ουσιαστικά το ΙΚΑ μετεξελίσσεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου συγχωνεύονται όλα τα σημερινά ταμεία κύριας και επικουρικής σύνταξης, αλλά και εφάπαξ παροχών. Φυσικά, οι ενοποιήσεις δε θα είναι μόνο διοικητικές, αλλά και ουσιαστικές με ενιαίους κανόνες για εισφορές και παροχές, ώστε να γενικευτεί ενιαία η ασφαλιστική - συνταξιοδοτική ένδεια.
Το πόρισμα προβλέπει ενιαίο τρόπο υπολογισμού σύνταξης, κύριας και επικουρικής, με πεδίο εφαρμογής και στους προ της 1/1/1993 ασφαλισμένους, αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού κύριας και επικουρικής σύνταξης (νόμος Σιούφα). Ουσιαστικά, πρόκειται για «σύγκλιση» προς το χειρότερο παλαιών και νέων ασφαλισμένων στο σκέλος συντάξεις, παροχές, όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κ.λπ.
Ταυτόχρονα θα έχουμε από την αρχή επανακαθορισμό συντάξεων που ήδη καταβάλλονται με αναφορά στο νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισμού της κύριας και της επικουρικής σύνταξης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, φυσικά προς τα κάτω.
Εκτιμάται ότι κυρίως οι παλαιά ασφαλισμένοι του Ταμείου των Αυτοαπασχολουμένων, ΔΕΚΟ - Τραπεζών, Δημοσίου θα υποστούν μειώσεις 10 - 12% στις προσδοκόμενες συντάξεις τους, εάν εφαρμοστούν οι συντελεστές αναπλήρωσης που ισχύουν για τους μετά το 1993 ασφαλισμένους. Ουσιαστικά, σε κίνδυνο βρίσκονται και οι υφιστάμενες συντάξεις από τον νέο τρόπο υπολογισμού. Επιπλέον από την «ομογενοποίηση» και του συστήματος των εισφορών θα καταβάλλουν αυξημένες εισφορές οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες.
Οι καρατομήσεις που προβλέπονται στο πόρισμα επεκτείνονται και στο προνοιακό κομμάτι, καθώς αναμένεται ο «αποχωρισμός» των προνοιακών παροχών από την Κοινωνική Ασφάλιση, καθώς και κατάργηση των πολλών διαφορετικών κατηγοριών ασφάλισης στο ΙΚΑ με την θέσπιση 2 ή 3 κατηγοριών όπως απλά και βαρέα γεγονός που θα συμπαρασύρει προς τα κάτω πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων.
Επιπρόσθετα, στα πλαίσια της «νέας αρχιτεκτονικής» του συστήματος το πόρισμα εντάσσει προτάσεις για ένα «νέο Επικουρικό Ταμείο» πλήρως κεφαλαιοποιητικό που θα ξεκινήσει από μηδενική βάση, ενώ όσοι επιλέξουν να μην ενταχθούν σε αυτό θα πρέπει να συμμετέχουν υποχρεωτικά σε Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης, δηλαδή να αποδεχτούν και να συμμετέχουν στην ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος που συνιστούν τον τρίτο πυλώνα του συστήματος τα επαγγελματικά ταμεία. Η ίδια λογική διέπει και τα ταμεία εφάπαξ που πάλι το πόρισμα προκρίνει τη δυνατότητα δημιουργίας επαγγελματικών ταμείων με τους ασφαλισμένους να βάζουν πάλι το χέρι στη τσέπη (αν έχουν και μπορούν) για να «τροφοδοτήσουν» το ιδιωτικοποιημένο σύστημα.
Αναφορικά με τη «νέα συνολική αρχιτεκτονική» του Ασφαλιστικού, η κεντρική ιδέα περιλαμβάνει ότι η ανταποδοτική σύνταξη που θα δικαιούται ο ασφαλισμένος θα αντιστοιχεί στις εισφορές όλου του εργάσιμου βίου, ενώ κομβικό ρόλο στον υπολογισμό αναμένεται να έχει ένας συντελεστής που θα συναρτάται με το «προσδόκιμο ζωής» της γενεάς του ασφαλισμένου.
Οι μειώσεις των συντάξεων σε αυτό το ενδεχόμενο θα είναι δραματικές, καθώς το σύστημα θα μπαίνει και θα ανατρέχει σε όλο τον εργάσιμο βίο του εργαζόμενου, ο οποίος θα είναι στην αρχή του με χαμηλές αποδοχές άρα και εισφορές, θα έχει εκτεταμένες περιόδους ανεργίας, άρα καθόλου εισφορές, μεγάλες περιόδους με ελαστικές εργασιακές σχέσεις, άρα μισές εισφορές, κ.λπ. που όλα αυτά σηματοδοτούν συντάξεις πείνας.
Οι αναφορές περί «κουμπαρά» για την ενίσχυση του συστήματος αυτό μεταφράζεται σε νέα επιβάρυνση για εργαζόμενους, ασφαλισμένους και συνταξιούχους, μέσω επιβολής νέων φόρων που θα «χρηματοδοτήσουν αυτό τον νέο κουμπαρά», καθώς τον κουμπαρά των αποθεματικών τον παρέδωσαν, διαχρονικά οι κυβερνήσεις, στο κεφάλαιο.
Από την πλευρά του ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος, επιχειρώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις αλλά και να εκτονώσεις τις αναγκαίες αγωνιστικές αντιδράσεις στον αντιασφαλιστικό οδοστρωτήρα, σε δηλώσεις του την Τετάρτη 14 Οκτώβρη, σημείωσε ότι η αποφυγή οριζόντιων μειώσεων και η εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων, με ειδική μέριμνα για τους χαμηλοσυνταξιούχους, είναι βασικές πολιτικές αρχές για την κυβέρνηση και βάσει αυτών θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Ουσιαστικά, ο υπουργός παραδέχεται νέες μειώσεις στις συντάξεις κάνοντας λόγο για αποφυγή «οριζόντιων μειώσεων», ενώ περιόρισε το ρόλο του κράτους μόνο στην «εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων με ειδική μέριμνα για τους χαμηλοσυνταξιούχους», δηλαδή μόνο για τους απολύτως εξαθλιωμένους.
Φυσικά όλες αυτές οι αλλαγές θα έχουν κύριο συστατικό στοιχείο τη δραματική περικοπή συντάξεων και παροχών, αλλά κυρίως θέτουν τις βάσεις της «νέας αρχιτεκτονικής» συνολικά της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου τα πάντα διέπονται από τις αρχές της εμπορευματοποίησης, της μετακύλισης της ασφαλιστικής κάλυψης στην ευθύνη του εργαζόμενου, της ιδιωτικοποίησης του συστήματος και της εξίσωσης των όποιων παροχών στα επίπεδα «πτωχοκομείου» στο όνομα της «κοινωνικής δικαιοσύνης».
Σύμφωνα με σημερινά δημοσιεύματα, το πόρισμα προβλέπει την ενσωμάτωση προτάσεων για ενιαίο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, τον ανακαθορισμό των συντάξεων που ήδη έχουν εκδοθεί, καθώς και συγχώνευση ταμείων σε ένα το ανώτερο σε τρεις φορείς.
Αναλυτικότερα το πόρισμα κινείται σε δυο άξονες: Σε ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για τη «συγχώνευση» των ταμείων και την «ομογενοποίηση» των διατάξεων για εισφορές και παροχές με αναζήτηση πρόσθετων πόρων και σε ένα σύστημα συντάξεων για τις νέες γενιές, όπου ουσιαστικά το ΙΚΑ μετεξελίσσεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου συγχωνεύονται όλα τα σημερινά ταμεία κύριας και επικουρικής σύνταξης, αλλά και εφάπαξ παροχών. Φυσικά, οι ενοποιήσεις δε θα είναι μόνο διοικητικές, αλλά και ουσιαστικές με ενιαίους κανόνες για εισφορές και παροχές, ώστε να γενικευτεί ενιαία η ασφαλιστική - συνταξιοδοτική ένδεια.
Το πόρισμα προβλέπει ενιαίο τρόπο υπολογισμού σύνταξης, κύριας και επικουρικής, με πεδίο εφαρμογής και στους προ της 1/1/1993 ασφαλισμένους, αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού κύριας και επικουρικής σύνταξης (νόμος Σιούφα). Ουσιαστικά, πρόκειται για «σύγκλιση» προς το χειρότερο παλαιών και νέων ασφαλισμένων στο σκέλος συντάξεις, παροχές, όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κ.λπ.
Ταυτόχρονα θα έχουμε από την αρχή επανακαθορισμό συντάξεων που ήδη καταβάλλονται με αναφορά στο νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισμού της κύριας και της επικουρικής σύνταξης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, φυσικά προς τα κάτω.
Εκτιμάται ότι κυρίως οι παλαιά ασφαλισμένοι του Ταμείου των Αυτοαπασχολουμένων, ΔΕΚΟ - Τραπεζών, Δημοσίου θα υποστούν μειώσεις 10 - 12% στις προσδοκόμενες συντάξεις τους, εάν εφαρμοστούν οι συντελεστές αναπλήρωσης που ισχύουν για τους μετά το 1993 ασφαλισμένους. Ουσιαστικά, σε κίνδυνο βρίσκονται και οι υφιστάμενες συντάξεις από τον νέο τρόπο υπολογισμού. Επιπλέον από την «ομογενοποίηση» και του συστήματος των εισφορών θα καταβάλλουν αυξημένες εισφορές οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες.
Οι καρατομήσεις που προβλέπονται στο πόρισμα επεκτείνονται και στο προνοιακό κομμάτι, καθώς αναμένεται ο «αποχωρισμός» των προνοιακών παροχών από την Κοινωνική Ασφάλιση, καθώς και κατάργηση των πολλών διαφορετικών κατηγοριών ασφάλισης στο ΙΚΑ με την θέσπιση 2 ή 3 κατηγοριών όπως απλά και βαρέα γεγονός που θα συμπαρασύρει προς τα κάτω πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων.
Επιπρόσθετα, στα πλαίσια της «νέας αρχιτεκτονικής» του συστήματος το πόρισμα εντάσσει προτάσεις για ένα «νέο Επικουρικό Ταμείο» πλήρως κεφαλαιοποιητικό που θα ξεκινήσει από μηδενική βάση, ενώ όσοι επιλέξουν να μην ενταχθούν σε αυτό θα πρέπει να συμμετέχουν υποχρεωτικά σε Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης, δηλαδή να αποδεχτούν και να συμμετέχουν στην ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος που συνιστούν τον τρίτο πυλώνα του συστήματος τα επαγγελματικά ταμεία. Η ίδια λογική διέπει και τα ταμεία εφάπαξ που πάλι το πόρισμα προκρίνει τη δυνατότητα δημιουργίας επαγγελματικών ταμείων με τους ασφαλισμένους να βάζουν πάλι το χέρι στη τσέπη (αν έχουν και μπορούν) για να «τροφοδοτήσουν» το ιδιωτικοποιημένο σύστημα.
Αναφορικά με τη «νέα συνολική αρχιτεκτονική» του Ασφαλιστικού, η κεντρική ιδέα περιλαμβάνει ότι η ανταποδοτική σύνταξη που θα δικαιούται ο ασφαλισμένος θα αντιστοιχεί στις εισφορές όλου του εργάσιμου βίου, ενώ κομβικό ρόλο στον υπολογισμό αναμένεται να έχει ένας συντελεστής που θα συναρτάται με το «προσδόκιμο ζωής» της γενεάς του ασφαλισμένου.
Οι μειώσεις των συντάξεων σε αυτό το ενδεχόμενο θα είναι δραματικές, καθώς το σύστημα θα μπαίνει και θα ανατρέχει σε όλο τον εργάσιμο βίο του εργαζόμενου, ο οποίος θα είναι στην αρχή του με χαμηλές αποδοχές άρα και εισφορές, θα έχει εκτεταμένες περιόδους ανεργίας, άρα καθόλου εισφορές, μεγάλες περιόδους με ελαστικές εργασιακές σχέσεις, άρα μισές εισφορές, κ.λπ. που όλα αυτά σηματοδοτούν συντάξεις πείνας.
Οι αναφορές περί «κουμπαρά» για την ενίσχυση του συστήματος αυτό μεταφράζεται σε νέα επιβάρυνση για εργαζόμενους, ασφαλισμένους και συνταξιούχους, μέσω επιβολής νέων φόρων που θα «χρηματοδοτήσουν αυτό τον νέο κουμπαρά», καθώς τον κουμπαρά των αποθεματικών τον παρέδωσαν, διαχρονικά οι κυβερνήσεις, στο κεφάλαιο.
Από την πλευρά του ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος, επιχειρώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις αλλά και να εκτονώσεις τις αναγκαίες αγωνιστικές αντιδράσεις στον αντιασφαλιστικό οδοστρωτήρα, σε δηλώσεις του την Τετάρτη 14 Οκτώβρη, σημείωσε ότι η αποφυγή οριζόντιων μειώσεων και η εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων, με ειδική μέριμνα για τους χαμηλοσυνταξιούχους, είναι βασικές πολιτικές αρχές για την κυβέρνηση και βάσει αυτών θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Ουσιαστικά, ο υπουργός παραδέχεται νέες μειώσεις στις συντάξεις κάνοντας λόγο για αποφυγή «οριζόντιων μειώσεων», ενώ περιόρισε το ρόλο του κράτους μόνο στην «εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων με ειδική μέριμνα για τους χαμηλοσυνταξιούχους», δηλαδή μόνο για τους απολύτως εξαθλιωμένους.
Φυσικά όλες αυτές οι αλλαγές θα έχουν κύριο συστατικό στοιχείο τη δραματική περικοπή συντάξεων και παροχών, αλλά κυρίως θέτουν τις βάσεις της «νέας αρχιτεκτονικής» συνολικά της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου τα πάντα διέπονται από τις αρχές της εμπορευματοποίησης, της μετακύλισης της ασφαλιστικής κάλυψης στην ευθύνη του εργαζόμενου, της ιδιωτικοποίησης του συστήματος και της εξίσωσης των όποιων παροχών στα επίπεδα «πτωχοκομείου» στο όνομα της «κοινωνικής δικαιοσύνης».
