OΔΗΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΝΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Στα «ψιλά γράμματα» κρύβεται το γενικευμένο και συστηματικό φακέλωμα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή με «ευρεία συναίνεση»
Η ευρεία συναίνεση για την υπερψήφιση της ευρωπαϊκής Οδηγίας, που συστηματοποιεί το φακέλωμα από το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους, επιβεβαιώνει ότι κάθε βήμα στην ένταση του αυταρχισμού, που συνοδεύει την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, έχει την υπογραφή όλων τους, για τη θωράκιση των συμφερόντων του κεφαλαίου. Αλλωστε, η ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ήταν εκκρεμότητα που άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και που με τη στήριξή του διεκπεραίωσε η κυβέρνηση της ΝΔ.
Συγκεκριμένα, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο ελληνικό Δίκαιο και τις άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου, πίσω από τη δήθεν προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα οικοδομείται ένα νέο σύστημα φακελώματος, καθώς επιτρέπονται η συλλογή και η ανταλλαγή δεδομένων που αφορούν πολιτικά φρονήματα, συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, θρησκεία, πεποιθήσεις, γενετικά δεδομένα, υγεία, φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, ποινικές καταδίκες.
Η μεθοδολογία είναι γνωστή και αναπαράγεται σε όλα τα σχετικά κείμενα της ΕΕ, όπου οι διακηρύξεις και τα ευχολόγια για την προστασία των προσωπικών δεδομένων περισσεύουν, αλλά ο «διάολος» κρύβεται πάντα στις εξαιρέσεις, που τελικά γίνονται ο κανόνας και επιτρέπουν τα πάντα. Ετσι και στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, οι εξαιρέσεις είναι τέτοιας έκτασης και τόσο γενικόλογες, που στην πραγματικότητα αναιρούν κάθε προστασία δεδομένων.
«Παρεκκλίσεις» και γενικευμένες εξαιρέσεις
Αυτό επισημαίνεται άλλωστε και στην έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής, που καταγράφει τις μεγάλες παρεκκλίσεις του νομοσχεδίου από τον Κανονισμό Προστασίας, σημειώνοντας ότι οι προβλεπόμενες εξαιρέσεις και παρεκκλίσεις διακινδυνεύουν τον πυρήνα της προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Γενικά, ολόκληρο το θεσμικό οικοδόμημα που χτίζεται τόσο από την ΕΕ, όσο και από τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών, με βάση και τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων που ισχύει ήδη από τον Μάη του περασμένου χρόνου, μαζί και με μια σειρά άλλα αντιδραστικά νομοθετήματα, όπως η Σύμβαση Σένγκεν, το σχετικά πρόσφατο Μητρώο Ονόματος Επιβάτη (το λεγόμενο PNR για τους επιβάτες αεροπλάνων) κ.ά., στοχεύει στη νομιμοποίηση ενός ολοένα πιο γενικευμένου και συστηματικού φακελώματος των λαών, για τη χειραγώγησή τους από τους επιχειρηματικούς ομίλους, την ΕΕ, τα κράτη - μέλη και τις κυβερνήσεις που υπηρετούν τα συμφέροντά τους.
Οι διατάξεις σε όλα τα σχετικά νομοθετήματα για τη δήθεν «προστασία» των ατόμων από την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων είναι στην πραγματικότητα κενές περιεχομένου και ουσιαστικά ανεφάρμοστες, αφού περιέχουν τόσο αόριστες έννοιες, όπως «εθνική» και «δημόσια ασφάλεια», «δημόσιο συμφέρον» κ.λπ., οι οποίες μπορούν να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε συλλογή, επεξεργασία κ.λπ. προσωπικών δεδομένων, από δημόσιους, αλλά και ιδιωτικούς φορείς, ακόμη και των λεγόμενων «ειδικών» (των ευαίσθητων, όπως αναφέρονταν παλιότερα στα σχετικά κείμενα) προσωπικών δεδομένων.
Οι δήθεν «ανεξάρτητες» Αρχές
Σε ό,τι αφορά τις διατάξεις που ψηφίστηκαν, το νομοσχέδιο περιελάμβανε τρία βασικά ζητήματα: α) Τη συγκρότηση και λειτουργία της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, β) τη λήψη μέτρων εφαρμογής του ευρωενωσιακού Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων και γ) την ενσωμάτωση σχετικής ευρωενωσιακής Οδηγίας για την προστασία από την επεξεργασία δεδομένων από τις αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης ποινικών αδικημάτων κ.λπ. Επισημαίνουμε τα εξής:
Σε ό,τι αφορά το πρώτο, οι βουλευτές του ΚΚΕ με τις τοποθετήσεις τους ανέδειξαν την υποκρισία των λεγόμενων Ανεξάρτητων Αρχών, που μόνο τέτοιες δεν είναι, καθώς αποτελούν με την όποια ιδιαιτερότητά τους γρανάζια του κρατικού μηχανισμού, χρησιμοποιούνται ως «τροχονόμοι» για τη διαχείριση των συμφερόντων των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά και ως «φύλλα συκής» για να κρύβουν την αντιλαϊκή πολιτική και να ενσωματώνουν τους κραδασμούς από τις λαϊκές αντιδράσεις.
Αυτόν το ρόλο επιτελεί αντικειμενικά από την ίδρυσή της, όπως επιβεβαιώνεται άλλωστε και από τη μέχρι τώρα λειτουργία της, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ανεξάρτητα από τις όποιες προθέσεις του επιστημονικού προσωπικού της. Ο ρόλος αυτός όχι μόνο δεν αλλάζει, αλλά ενισχύεται με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, με την ενεργότερη ενσωμάτωση της Αρχής τόσο στον εγχώριο κρατικό μηχανισμό, όσο και στο αντιδραστικό ευρωενωσιακό οικοδόμημα.
Στο στόχαστρο οι εργαζόμενοι και ο λαός
Σε ό,τι αφορά τα «μέτρα εφαρμογής του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων», οι διατάξεις που ψηφίστηκαν συνιστούν μια στοχευμένη αξιοποίηση των λεγόμενων «ρητρών ευελιξίας» που αυτός προβλέπει για τη θεσμοθέτηση ακόμη πιο αντιδραστικών «παρεκκλίσεων» από τους γενικούς κανόνες, ώστε ακόμη και η όποια θεωρητική γενική διακηρυκτική «προστασία» των προσωπικών δεδομένων περιέχεται σε αυτόν, να ακυρώνεται στην πράξη και να καταντά κενό γράμμα.
Ετσι, ουσιαστικά, νομικός κανόνας γίνεται το γενικευμένο, συστηματικό και ανεξέλεγκτο φακέλωμα από το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους και εξαίρεση η προστασία τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα άρθρα
- για τη δυνατότητα επεξεργασίας των λεγόμενων ειδικών κατηγοριών δεδομένων, δηλαδή των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων,
- για τη δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων, ακόμη και ευαίσθητων, από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για διαφορετικό σκοπό από αυτόν για τον οποίο έχουν συλλεχθεί,
- για το φακέλωμα των εργαζομένων «με τη συγκατάθεσή τους», ως προϊόν δήθεν ελεύθερης βούλησής τους. Αλλά και για την παρακολούθησή τους μέσω «κλειστού κυκλώματος οπτικής καταγραφής», τα δεδομένα της οποίας θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως κριτήρια για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς και της αποδοτικότητάς τους. Για να χρυσώσουν μάλιστα το χάπι, διευκρινίζουν ότι τα δεδομένα αυτά δεν μπορούν να αποτελούν τα ...αποκλειστικά κριτήρια (!)
- για τη συρρίκνωση και ουσιαστικά κατάργηση των δικαιωμάτων πρόσβασης, διαγραφής, εναντίωσης στην επεξεργασία δεδομένων.
Φακέλωμα των πάντων!
Σε ό,τι αφορά τέλος τη σχετική Οδηγία που ενσωματώνεται στο ελληνικό Δίκαιο, οι διατάξεις του νομοσχεδίου που ψηφίστηκε καθιερώνουν και βαθαίνουν το γενικευμένο και συστηματικό φακέλωμα, με εξαιρέσεις που είναι τόσο μεγάλης έκτασης, που αναιρούν ακόμα και τη στοιχειώδη προστασία. Στο στόχαστρο μπαίνουν όλοι αδιακρίτως, αφού επιτρέπεται η συλλογή και επεξεργασία προσωπικών δεδομένων κάθε προσώπου χωρίς καν να είναι ύποπτος για οποιαδήποτε πράξη, απλά και μόνο για λόγους «δημόσιας τάξης και ασφάλειας»!
Για παράδειγμα, ενώ διακηρύσσεται η προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθιερώνεται κάθε εξαίρεση «που συνιστά αναγκαίο και αναλογικό μέτρο σε μια δημοκρατική κοινωνία με σκοπό α) την αποφυγή παρακώλυσης επίσημων ερευνών και διαδικασιών β) την πρόληψη και ανίχνευση ποινικών αδικημάτων και ποινών γ) την προστασία της δημόσιας ασφάλειας δ) την προστασία της εθνικής ασφάλειας και ε) την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων».
Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι στην πραγματικότητα, κάθε κράτος - μέλος και κάθε κυβέρνηση, με την επίκληση τόσο γενικών, αόριστων, αυθαίρετων λόγων, που δεν μπορούν να ελεγχθούν, θα μπορεί «νόμιμα» να φακελώνει τους πάντες. Το ίδιο ισχύει και με τη διαβίβαση και ανταλλαγή των δεδομένων ανάμεσα στις Αρχές ασφαλείας και τις ποικιλώνυμες μυστικές υπηρεσίες και τους κατασταλτικούς μηχανισμούς, όχι μόνο των κρατών - μελών της ΕΕ, αλλά και τρίτων χωρών και ιμπεριαλιστικών οργανισμών (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ κ.λπ.).
Οι λαοί έχουν τον τελευταίο λόγο!
Είναι φανερό επομένως ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, όπως και συνολικά οι Οδηγίες, οι μηχανισμοί και οι νόμοι για την «προστασία» δήθεν των προσωπικών δεδομένων δεν έχουν στόχο την «ασφάλεια των πολιτών», όπως υποκριτικά διακηρύσσουν η ΕΕ και οι κυβερνήσεις της, αλλά τη θωράκιση της αντιδραστικής πολιτικής του κεφαλαίου και της ίδιας της εξουσίας του από κάθε αμφισβήτηση, κίνδυνο ή απειλή, με το βλέμμα στραμμένο βέβαια στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης τα επόμενα χρόνια, κάτω από το βάρος των αδιεξόδων και των αντιθέσεων του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος.
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, τα μονοπώλια, οι κυβερνήσεις τους και οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις τους, όπως η ΕΕ, αντιμετωπίζουν τα λαϊκά δικαιώματα και τις ελευθερίες ως «κίνδυνο» και χρησιμοποιούν κάθε τρόπο και πρόσχημα για να τις στραγγαλίσουν και να τις καταργήσουν.
Γι' αυτό και ο αγώνας του λαού σε κάθε χώρα για την υπεράσπιση και διεύρυνσή τους είναι αξεχώριστος από την πάλη για ριζικές αλλαγές στην εξουσία και την οικονομία, για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και την απαλλαγή από τα δεσμά των ιμπεριαλιστικών ενώσεων.