Δελτίο Τύπου της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ
Στρατηγική «απελευθέρωσης» των σιδηροδρόμων: Οφέλη για το κεφάλαιο σε βάρος εργαζομένων και επιβατών
25 Μαΐου 2020
“Διαδικασία αναγκαία για την επίτευξη της βιωσιμότητας των σιδηροδρομικών μεταφορών” χαρακτηρίζει προκλητικά η Ευρ. Επιτροπή την πολιτική απελευθέρωσης της αγοράς μεταφορών, την παράδοση των μεταφορικών υποδομών στους ομίλους και τη λειτουργία κρατικών εταιρειών με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στην απάντησή της σε ερώτηση της Ευρωκοινοβουλευτικής Oμάδας του KKΕ σχετικά με τα αντεργατικά μέτρα στα μέσα σταθερής τροχιάς στα κράτη μέλη της ΕΕ που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής του Κόμματος Kώστας Παπαδάκης.
O αρμόδιος Επίτροπος N. Schmit αναφέρει στην απάντησή του ότι “η δέσμη δεν καλύπτει τους κοινωνικούς κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους” όταν στην πραγματικότητα όπως ανέφερε στην ερώτησή της η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ οι σκληρές αντεργατικές κατευθύνσεις, το χτύπημα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, οι μειώσεις μισθών και η εντατικοποίηση της δουλειάς σε μια σειρά κράτη-μέλη πάνε χέρι-χέρι με την παράδοση των μεταφορών στους επιχειρηματικούς ομίλους. Ανάλογη αρνητική εμπειρία καταγράφεται στην Ελλάδα με την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της Ελληνικής Εταιρείας Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΤΥ), τον εναπομείναν κρατικό ΟΣΕ να λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, εργολαβίες κλπ ενώ την ίδια ώρα προωθείται περαιτέρω η στρατηγική της απελευθέρωσης μέσω του λεγόμενου «4ο πακέτου» Οδηγιών της ΕΕ που ψήφισαν από κοινού ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ.
H περίοδος που διανύουμε άλλωστε προσφέρεται για συνολικότερα συμπεράσματα. Aφού το προηγούμενο χρονικό διάστημα “απελευθερώθηκαν” οι σιδηροδρομικές μεταφορές με επιχείρημα τη “βιωσιμότητά” τους σήμερα μια σειρά εταιριών σε χώρες της ΕΕ (Deutsche Bahn, SNCF, TfL και Trenitalia) ζητούν ή έχουν ήδη λάβει δις κρατικών ενισχύσεων για τη “διάσωσή” τους με πρόσχημα την πανδημία. Παράλληλα, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη η αναφορά της Επιτροπής ότι «το ενωσιακό δίκαιο συμπληρώνει το εθνικό δίκαιο, καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα στους τομείς του εργατικού δικαίου και της ασφάλειας και υγείας στην εργασία», καθώς συνιστά ομολογία για τις τεράστιες ευθύνες της ίδιας της ΕΕ και των κυβερνήσεών της για τη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση. Γιατί στο όνομα των "ελάχιστων προτύπων" πολλαπλασιάζονται τα διαχρονικά εργατικά ατυχήματα, οι δεκάδες καταγγελίες και κατά την περίοδο της πανδημίας σχετικά με τις τραγικές ελλείψεις σε μέτρα πρόληψης και προστασίας των εργαζόμενων στα μέσα σταθερής τροχιάς, αλλά και των επιβατών. Στη βάση αυτής της αντιδραστικής κατεύθυνσης προωθούνται άλλωστε νέες απολύσεις όπως αυτές των 75 εξειδικευμένων εργαζομένων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που μαζί με τον προηγούμενο κύκλο απολύσεων αποτελούν το 40% των τεχνιτών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ-ΕΕΣΤΥ, στοιχείο που μαρτυρά τους μεγάλους κινδύνους που δημιουργούνται για επιβάτες κι εργαζόμενους με την ελλιπή συντήρηση, την έλλειψη μέτρων ασφαλείας, τη μεγαλύτερη ταλαιπωρία στις μετακινήσεις των επιβατών.
Επιβεβαιώνεται ότι ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις η μόνη πυξίδα που ακολουθούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες είναι αυτή της διάσωσης της καπιταλιστικής κερδοφορίας που υπό τη μέγγενή της συνθλίβονται οι κατακτήσεις των εργαζομένων, τα δικαιώματά τους, η υγεία, ακόμη και η ζωή τους.
Οι σιδηρόδρομοι, κλάδος των μεταφορών στρατηγικής σημασίας μπορούν να λειτουργήσουν προς όφελος του λαού στο πλαίσιο μιας κοινωνικοποιημένης οικονομίας, χωρίς το κριτήριο του καπιταλιστικού κέρδους με βάση τη συνδυασμένη και συμπληρωματική δράση όλων των μορφών μεταφοράς, με στόχο τη γρήγορη και φθηνή μετακίνηση προσώπων και προϊόντων, την εξοικονόμηση ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος, την κεντρικά σχεδιασμένη ανάπτυξη για εξάλειψη της περιφερειακής ανισομετρίας, με όλες τις αναγκαίες υποδομές και προσωπικό με πλήρη εργασιακά κι ασφαλιστικά δικαιώματα.
Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του KKΕ και της απάντησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
”Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001295/2020 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Kώστας Παπαδάκης
Θέμα:Αντεργατικά μέτρα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και στον κλάδο των μεταφορών στα μέσα σταθερής τροχιάς
Γενικεύονται τα αντεργατικά μέτρα σε κράτη μέλη της ΕΕ και στον κλάδο των μεταφορών στα μέσα σταθερής τροχιάς. Πιο συγκεκριμένα, στη Σουηδία, μεγάλο μερίδιο του μεταφορικού έργου κατέχουν ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το εθνικό πρόγραμμα 2018-2029 της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης της Σουηδίας για τις σιδηροδρομικές υποδομές προώθησε σκληρές αντεργατικές κατευθύνσεις με στόχο την αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων μέσα από την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Αποτέλεσμα, το χτύπημα της ενιαίας συλλογικής σύμβασης εργασίας και η μείωση μισθών με την προώθηση ατομικών συμφωνιών με την εργοδοσία. Ανάλογα μέτρα προωθούνται σε βάρος των εργατικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στο Mετρό της Αθήνας, όπως και στον πρόσφατα ιδιωτικοποιημένο ΟΣΕ, αλλά και στη Γαλλία, στην κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων. Η πολιτική αυτή των κυβερνήσεων προωθεί τις κατευθύνσεις της ΕΕ για την απελευθέρωση της αγοράς μεταφορών, την παράδοση των μεταφορικών υποδομών στους ομίλους και τη λειτουργία κρατικών εταιρειών με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Γι’ αυτό, άλλωστε, και επικροτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις συστάσεις της ανά χώρα για το 2019-2020, στα πλαίσια του ευρωπαϊκού εξάμηνου.
Πώς τοποθετείται η Επιτροπή στο γεγονός ότι, με την προώθηση της πολιτικής της, όπως και των κυβερνήσεων της, πλήττονται τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στα μέσα σταθερής τροχιάς, ενώ σοβαροί κίνδυνοι διαγράφονται συνολικότερα για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων αλλά και των επιβατών;
E-001295/2020
Απάντηση του κυρίου SCHMIT εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής -14.5.2020
Με την τέταρτη δέσμη μέτρων για τους σιδηροδρόμους ολοκληρώθηκε μια διαδικασία αναγκαία για την επίτευξη της βιωσιμότητας των σιδηροδρομικών μεταφορών. Τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι ελεύθερα να επιλέξουν το οργανωτικό μοντέλο των κατεστημένων σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, ενώ το ενωσιακό δίκαιο δεν απαγορεύει την άμεση ή έμμεση κυριότητα από το κράτος. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις πρέπει να παραμένουν ανεξάρτητες κατά την άσκηση των διοικητικών, οικονομικών και λογιστικών δραστηριοτήτων τους και να διοικούνται σύμφωνα με τις αρχές της αγοράς, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχουν στους τελικούς χρήστες. Η δέσμη δεν καλύπτει τους κοινωνικούς κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους, που εμπίπτουν στο εργατικό δίκαιο ή υπόκεινται σε διαπραγμάτευση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων.
Το ενωσιακό δίκαιο συμπληρώνει το εθνικό δίκαιο, καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα στους τομείς του εργατικού δικαίου και της ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Τα πρότυπα αυτά ισχύουν για τους εργαζομένους ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς της επιχείρησης και πρέπει να εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη. Οι εθνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων, διασφαλίζουν την ορθή εφαρμογή της εθνικής εργατικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων που μεταφέρουν τις οδηγίες της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο. Σε περίπτωση ιδιωτικοποιήσεων ή ανάθεσης της παροχής των σχετικών υπηρεσιών σε υπεργολάβους, μπορεί να τυγχάνει εφαρμογής το δίκαιο της ΕΕ σχετικά με την ενημέρωση των εργαζομένων και τη διαβούλευση με αυτούς. Ειδικότερα, η οδηγία για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων ορίζει ότι τα υφιστάμενα δικαιώματα των εργαζομένων διαφυλάσσονται και μεταβιβάζονται στον νέο εργοδότη. Πέραν αυτού, οι εθνικές αρχές που προκηρύσσουν σχετικές προσκλήσεις υποβολής προσφορών έχουν τη δυνατότητα να συμπεριλάβουν κοινωνικά κριτήρια στα έγγραφα του διαγωνισμού”.
