Η πικρή για το λαό εμπειρία των ΣΔΙΤ από το «πρότυπο σύστημα Υγείας» στη Σουηδία
Αποκαλυπτικά στοιχεία από τη συζήτηση του «Ριζοσπάστη» με εργαζόμενους στο σουηδικό νοσοκομείο «Καρολίνσκα»
Εξειδικεύοντας παραπέρα τις εξαγγελίες αυτές, φιλοκυβερνητικά μέσα τις επόμενες μέρες, με ρεπορτάζ και συνεντεύξεις, πρόβαλλαν ως πρότυπο του εν λόγω «μοντέλου» το σουηδικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Καρολίνσκα».
Πίσω από το... σουηδικό περιτύλιγμα της εμπορευματοποίησης, βέβαια, υπάρχει η πικρή για το λαό πραγματικότητα: Ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με εργαζόμενους του νοσοκομείου «Καρολίνσκα», οι οποίοι αποκαλύπτουν με χαρακτηριστικά στοιχεία το πραγματικό πρόσωπο του περιβόητου «σουηδικού μοντέλου» και τις συνέπειες αυτής της πολιτικής τόσο για τους εργαζόμενους στην Υγεία όσο και συνολικά για τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο λαό.
«Πρότυπο» απολύσεων, «ευέλικτης» εργασίας και εντατικοποίησης
Το πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Καρολίνσκα», που παρουσιάζεται ως το πρότυπο του «σουηδικού μοντέλου» των Συμπράξεων Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στην Υγεία, δεν είναι ένα τυχαίο νοσοκομείο: Είναι από τα μεγαλύτερα και κορυφαία στον τομέα της Εκπαίδευσης και της Ερευνας στη Σουηδία, καθώς εκεί γίνεται το 30% της ιατρικής εκπαίδευσης και το 40% ιατρικής ακαδημαϊκής έρευνας.
Το 2010 υπογράφηκε η πρώτη ΣΔΙΤ στο χώρο της Υγείας μεταξύ του συγκεκριμένου νοσοκομείου με ιδιωτική εταιρεία, για την ανάπτυξη, κατασκευή, λειτουργία, συντήρηση και χρηματοδότηση της νέας πτέρυγας του νοσοκομείου (New Karolinska Solna University Hospital), με σκοπό όπως αναφερόταν «να αυξηθεί η αποδοτικότητα του νοσοκομείου».
Ο προϋπολογισμός για τη δημιουργία του νέου νοσοκομείου ήταν 14 δισεκατομμύρια σουηδικές κορόνες (γύρω στα 1,3 δισ. ευρώ). Τελικά κόστισε 61,4 δισ. κορόνες (5,8 δισ. ευρώ), που τα πλήρωσαν - όπως γίνεται πάντα στον καπιταλισμό - οι εργαζόμενοι μέσω των φόρων και τα καρπώθηκαν μονοπωλιακοί όμιλοι.
Σήμερα η «ειδυλλιακή» εικόνα στο «πρότυπο» νοσοκομείο «Καρολίνσκα» έχει ως εξής: Απολύονται 600 εργαζόμενοι, εκ των οποίων οι 250 είναι γιατροί (το 9% του συνόλου των γιατρών) και οι 350 νοσηλευτικό προσωπικό (12% του συνόλου). Είχε προηγηθεί η απόλυση δεκάδων εργαζομένων στις διοικητικές υπηρεσίες. Οι εναπομείναντες έχουν γονατίσει από τις υπερωρίες και την εντατικοποίηση της εργασίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους ασθενείς.
Την ίδια ώρα, το νοσοκομείο μπαίνει μέσα 160 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, λόγω της ακριβής «ενοικίασης» γιατρών και νοσοκόμων από μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, ενώ μεγάλα οικονομικά σκάνδαλα δίνουν και παίρνουν σχετικά με τις υπερβολικά υψηλές αμοιβές των οικονομικών μάνατζερ και των στελεχών της διοίκησης του νοσοκομείου.
Η πραγματικότητα πίσω από τη βιτρίνα του «σουηδικού μοντέλου»
Αντίστοιχη είναι η εικόνα συνολικά πίσω από τη βιτρίνα και την προπαγάνδα που αναφέρει ότι η καπιταλιστική Σουηδία διαθέτει «ένα από τα πιο επιτυχημένα συστήματα Υγείας παγκοσμίως».
Η πραγματικότητα για τους εργαζόμενους και το λαό αποτυπώνεται στη συνεχιζόμενη επιδείνωση των υπηρεσιών που λαμβάνουν από το δίκτυο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και τα νοσοκομεία, εξαιτίας της μεγάλης έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού, αλλά και με την ιδιωτικοποίηση όλων των βαθμίδων Υγείας.
Τα νοσοκομεία είναι νομαρχιακά και ο ανταποδοτικός φόρος είναι 9% - 11% ανάλογα με τη νομαρχία. Πάνω από το 50% των Κέντρων Υγείας έχουν περάσει σε επιχειρηματικούς ομίλους, ενώ στη Στοκχόλμη είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα, αφού το παραπάνω νούμερο φτάνει στα 2/3 των Κέντρων Υγείας. Σε ιδιωτικά χέρια βρίσκεται και το 25% των γηροκομείων.
Οι ασθενείς αντιμετωπίζονται πλήρως ως πελάτες, πληρώνοντας τα έξοδα είτε μέσω των φόρων, είτε στην επίσκεψη στο Κέντρο Υγείας ή στο νοσοκομείο. Οι αναμονές για εξετάσεις ξεπερνούν τους δυόμισι μήνες. Κάθε επίσκεψη στο Κέντρο Υγείας κοστίζει 200 κορόνες (20 ευρώ), εκτός από τους νέους μέχρι 20 ετών για τις περισσότερες πόλεις. Η επίσκεψη μάλιστα σε εξειδικευμένο γιατρό ανεβαίνει στα 35 ευρώ.
Η αγοραία αντίληψη στην Υγεία φανερώνεται και από τον όρο ότι αν κατά τη διάρκεια ενός χρόνου ένας ασθενής συμπληρώσει τόσες επισκέψεις που αντιστοιχούν στο ποσό των 120 ευρώ, τότε... από κει και μετά είναι δωρεάν για τον υπόλοιπο χρόνο. Αντίστοιχα, στα φάρμακα, η συμμετοχή του κράτους αρχίζει... αφού πρώτα ο ασθενής έχει καταβάλει 230 ευρώ το χρόνο μετά από συνταγογράφηση γιατρού!
Ταυτόχρονα υπάρχουν εσωτερικές εντολές, κυρίως από τους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Υγείας, αλλά τα τελευταία χρόνια και από τους δημόσιους φορείς, για την εντατικοποίηση της δουλειάς των γιατρών και το... ξεπέταγμα των ιατρικών εξετάσεων, μέσα από τη χρονομέτρησή τους, μιας και η κάθε επίσκεψη επιχορηγείται από το Δημόσιο. Ετσι, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η επίσκεψη στο γιατρό να διαρκεί μόλις 6 με 7 λεπτά, έτσι ώστε να χωρέσουν περισσότεροι ασθενείς στο πρόγραμμα...
Το υπουργείο Υγείας αλλά και οι περιφέρειες που είναι υπεύθυνες για το σύστημα Υγείας, μειώνουν κάθε χρόνο τον προϋπολογισμό για τα έξοδα Υγείας, ενώ οι οικονομικοί σύμβουλοι έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς «βοηθούν» τα Κέντρα Υγείας ή τα νοσοκομεία να περικόψουν τις δαπάνες, κύρια από το προσωπικό ή τους ασθενείς, με κυρίαρχο στοιχείο τη μείωση των δαπανών σε φάρμακα, εξετάσεις και εγχειρήσεις, όπως επίσης τη μικρότερη παραμονή των ασθενών στα νοσοκομεία.
Καθόλου τυχαία, ακόμα και στις σχετικές δημοσκοπήσεις, ο σουηδικός λαός κατατάσσει το ζήτημα της Υγείας και της Περίθαλψης ως το πρώτο πρόβλημα που αντιμετωπίζει, σε ποσοστά που καταγράφονται από 45% έως και 70%...
Απέναντι στην ενιαία αντιλαϊκή στρατηγική και όλες τις κυβερνήσεις που την υπηρετούν
Ολα τα παραπάνω βέβαια δεν αποτελούν κάποιο «μοντέλο» ή κάποια «εξαίρεση»: Αποτυπώνουν τη στρατηγική του κεφαλαίου σε όλη την ΕΕ, μέσα από την οποία τα μονοπώλια και το κράτος τους επιχειρούν να απαλλαγούν όσο γίνεται περισσότερο από το «κόστος» της υγειονομικής περίθαλψης του λαού, ανοίγοντας ταυτόχρονα νέα χρυσοφόρα πεδία για τα κέρδη τους.
Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ υλοποιούν την ίδια στρατηγική, προώθησαν τη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, έδωσαν γην και ύδωρ στους επιχειρηματικούς ομίλους για να επεκτείνουν τη δράση τους στην Υγεία και την Ασφάλιση και προετοίμασαν το έδαφος για τα νέα χτυπήματα που ετοιμάζει η σημερινή κυβέρνηση.
Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο διάστημα η ηγεσία του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου σε ρόλο «λαγού» της κυβέρνησης έφερε στο τραπέζι δέσμη προτάσεων που στηρίζουν την παραπέρα εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών Υγείας, ενώ προσπάθησε να στήσει φιέστα προπαγάνδισης των ΣΔΙΤ, η οποία ακυρώθηκε μετά την αποφασιστική παρέμβαση της Ομοσπονδίας Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) και πρωτοβάθμιων σωματείων δημόσιων νοσοκομείων.
Μιλώντας για το θέμα στον «Ριζοσπάστη», ο Ηλίας Σιώρας, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» και γραμματέας της ΕΙΝΑΠ, επισημαίνει τα εξής:
«Στην Ελλάδα ΣΔΙΤ υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια στα νοσοκομεία, με την εκχώρηση της καθαριότητας, της σίτισης, της φύλαξης και τεχνικών υπηρεσιών σε αδίστακτους εργολάβους. ΣΔΙΤ είναι και η εκχώρηση υπηρεσιών μηχανογράφησης, οικονομικών σε ιδιώτες. Μεγαλοπρεπώς τα παραχώρησαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Αφού λοιπόν έστρωσαν το έδαφος όλοι μαζί, τώρα το κερασάκι στην τούρτα το φέρνει η ΝΔ.
Να τι προτείνουν η ηγεσία του ΠΙΣ και οι δήθεν επιστημονικές επιτροπές εδώ και πολλά χρόνια, επί όλων των κυβερνήσεων: Τα νοσοκομεία να είναι Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ). Θυγατρικές επιχειρήσεις των υγειονομικών περιφερειών, που κατ' όνομα θα παραμείνουν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Οι συγχωνεύσεις και η κατάργηση νοσοκομείων που έκανε η ΝΔ και διατήρησε ανέπαφες ο ΣΥΡΙΖΑ, θα επεκταθούν. Αρα θα έχουμε λιγότερα νοσοκομεία, λιγότερες κλίνες και αυθαίρετες μετακινήσεις προσωπικού. Οι μόνιμοι γιατροί - διευθυντικά στελέχη - θα είναι μόνο το 25% του συνόλου των γιατρών σε κάθε νοσοκομείο. Οταν η νοσηλεία ξεπεράσει το προβλεπόμενο κόστος, με μαθηματική ακρίβεια θα πληρώνει ο ασθενής, κι ας έχει δώσει ένα "σκασμό" λεφτά μέσω φόρων και εισφορών...
Ο λαός μας πρέπει να απορρίψει αυτήν την πολιτική και να δυναμώσει τον αγώνα του. Για αποκλειστικά κρατικό σύστημα Υγείας - Πρόνοιας, καθολικό, σύγχρονο και απολύτως δωρεάν. Χωρίς καμία επιχειρηματική δράση, του οποίου οι υπηρεσίες θα αποτελούν στην πράξη κατοχυρωμένο κοινωνικό αγαθό, κι όχι όπως σήμερα, ακριβοπληρωμένο εμπόρευμα. Με πλήρη κρατική χρηματοδότηση από τη φορολογία του κεφαλαίου και τον κρατικό προϋπολογισμό.
Σε ένα σύστημα που θα έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, όπως αυτές προσδιορίζονται με αμιγώς επιστημονικά κριτήρια και όχι με γνώμονα το αβυσσαλέο κέρδος των επιχειρηματιών της Υγείας και του Φαρμάκου».
