Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με συνδικαλιστή στον σιδηρόδρομο με αφορμή την αύξηση εργατικών «ατυχημάτων»
Με βάση αυτήν τη στρατηγική, που υπηρετείται διαχρονικά από τις κυβερνήσεις, έχουμε ενδεικτικά:
Το 2017 το ξεπούλημα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (νυν «Hellenic Train ΑΕ») από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην ιταλική «Ferrovie dello Stato Italiano» (FSI), με τίμημα 45 εκατομμυρίων ευρώ.
Το 2019 ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ ψήφισαν το πακέτο Οδηγιών της ΕΕ για πλήρη απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών.
Τα 50 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο (750 εκατομμύρια ευρώ σε 15 χρόνια) στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τις υποτιθέμενες «άγονες» γραμμές που της έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζει τώρα η ΝΔ.
Τη συνεχή απαξίωση του εναπομείναντος κρατικού ΟΣΕ ως μέσο για να αποδοθεί πλήρως στους ιδιώτες.
Την ίδια ώρα, η κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι στον ελληνικό σιδηρόδρομο αλλά και οι επιβάτες επιβεβαιώνει ότι η «τροχιά ανάπτυξης» περνάει πάνω από τα τσακισμένα εργατικά δικαιώματα, την υπονόμευση της ανάγκης για ασφαλείς και φθηνές μεταφορές.
Χαρακτηριστικό στο παραπάνω είναι η αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων» που σημειώνεται σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων στον Ελληνικό Σιδηρόδρομο. Με αφορμή αυτό το ζήτημα ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τον Ηλία Τρεβλό, εργαζόμενο της «Ηellenic Train», εκλεγμένο με τη ΔΕΣΚ στη διοίκηση του επιχειρησιακού σωματείου όπως και στη διοίκηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών.
Αρχικά μας περιγράφει το τι συμβαίνει ακριβώς το τελευταίο διάστημα:
«Σημειώνονται συνεχώς εργατικά "ατυχήματα" στον σιδηρόδρομο, καθώς οι εργαζόμενοι βρίσκονται έκθετοι σε μια σειρά από κινδύνους, για τους οποίους η εταιρεία αδιαφορεί, με αποτέλεσμα να υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο για τραγικό δυστύχημα το επόμενο διάστημα. Πίσω βέβαια από την αδιαφορία ο βασικός λόγος είναι ότι η εργοδοσία δεν παίρνει μέτρα προστασίας γιατί αποτελούν κόστος και εμπόδιο στην κερδοφορία της».
Στη συνέχεια ενδεικτικά μας αναφέρει ορισμένα παραδείγματα, εκτός από τους μικροτραυματισμούς που έχουν γίνει σύνηθες φαινόμενο: Ασυντήρητη εργαλειομηχανή προκάλεσε τραυματισμό στο χέρι εργαζόμενου. Τραυματισμός στο πρόσωπο άλλου εργαζόμενου την ώρα που γινόταν εργασία σε γεννήτρια. Τραυματισμός του ποδιού εργαζόμενης στον καθαρισμό, αφού μπερδεύτηκε ανάμεσα σε παλέτες. Δυστυχώς υπάρχουν και ηλεκτροπληξίες και ακρωτηριασμοί.
Ειδικότερα υπογραμμίζει τις αιτίες πίσω από την αύξηση των «ατυχημάτων», σημειώνοντας:
«Οι εργαζόμενοι, όπως και οι επιβάτες, ζούμε στο πετσί μας τα "καλά" της "απελευθέρωσης" και της ιδιωτικοποίησης του σιδηροδρόμου.
Ο βασικός πάροχος σιδηροδρομικής μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων είναι η ιδιωτική εταιρεία "Hellenic Train ΑΕ".
Οι εργαζόμενοι είναι αντιμέτωποι με την εντατικοποίηση, που μεταφράζεται σε 28 - 29 μέρες δουλειά τον μήνα με ελάχιστα ρεπό και με τις καθημερινές ώρες δουλειάς να φτάνουν τις 11. Θυμίζουμε ότι το 2019, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, θεσμοθετήθηκε η "διευθέτηση" με συνεχόμενη εργασία 9 ημερών με ευθύνη των δυνάμεων του κυβερνητικού - εργοδοτικού συνδικαλισμού. Εντέλει η συσσωρευμένη κόπωση των εργαζομένων στρώνει το έδαφος για ατυχήματα.
Επιπρόσθετα, πολλές φορές οι εργαζόμενοι καλούνται να κάνουν εργασίες που δεν αφορούν το αντικείμενό τους και χωρίς να έχουν την απαραίτητη εξειδίκευση και εκπαίδευση, με ό,τι σημαίνει συνολικότερα αυτό για το ζήτημα της ασφάλειας. Για παράδειγμα, μπορεί ένας ηλεκτρολόγος να κάνει τη σύνδεση και αποσύνδεση βαγονιών, ενώ αυτό είναι αποκλειστική δουλειά της ειδικότητας του κλειδούχου, με αποτέλεσμα να έχουμε ατυχήματα.
Σημαντικός παράγοντας είναι ότι μετά την αποχώρηση του παλαιότερου προσωπικού δεν έχει δοθεί στο νέο η απαιτούμενη εκπαίδευση και εξειδίκευση.
Πρόβλημα επίσης αποτελούν οι εργασίες που γίνονται σε παλιές και ασυντήρητες εγκαταστάσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να γίνεται η βαφή μιας μηχανής χωρίς τις απαραίτητες σκαλωσιές και στηρίγματα. Πολλές εργασίες γίνονται σε εξωτερικό χώρο με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να είναι εκτεθειμένοι στη βροχή, στο κρύο ή και τον καύσωνα αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες για ένα γλίστρημα, ένα λάθος κ.λπ. Ακόμη και ανυψώσεις για βαριά εξαρτήματα, όπως ενός κινητήρα, σε κάποιες περιπτώσεις φθάνει να γίνονται με κλαρκ βάζοντας αντίβαρα και όχι με γερανογέφυρα, όπως προβλέπεται. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες εγκαταστάσεις, όπως στην Πάτρα και τη Λάρισα, έχουν υποστεί ζημιές από σεισμούς χωρίς να επιδιορθωθούν.
Αλλά και ο μηχανολογικός εξοπλισμός δεν συντηρείται και δεν ελέγχεται σωστά. Πολλά εργαλεία και εξαρτήματα είναι παλιά που δεν έχουν αντικατασταθεί ενώ ο όγκος του υλικού είναι τέτοιος που δεν ελέγχεται και πιστοποιείται στο σύνολό του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι μηχανή που παρότι διέθετε φωτοκύτταρο, το οποίο διέκοπτε λειτουργίες εάν υπήρχε ανθρώπινο χέρι στο σημείο εργασίας, αυτό δεν λειτουργούσε με συνέπεια τον τραυματισμό ενός εργαζόμενου και τον ακρωτηριασμό άλλου.
Ούτε όμως τα Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) δίνονται με βάση ό,τι προβλέπεται, με πολλούς εργαζόμενους να είναι αναγκασμένοι να τα πληρώνουν από την τσέπη τους. Για παράδειγμα, δεν δίνονται τα απαραίτητα μέσα στους ηλεκτρολόγους ή δεν υπάρχουν οι απαραίτητες μάσκες και γάντια για χημικά κ.ο.κ.».
Προσθέτει πως εξίσου σοβαρή είναι η κατάσταση στο δίκτυο και τη σιδηροδρομική γραμμή, στον κρατικό ΟΣΕ.
«Εδώ κυριαρχεί η υποχρηματοδότηση. Τα αιτήματα των εργαζομένων βρίσκουν τοίχο στα γνωστά αφηγήματα "δεν υπάρχουν χρήματα", "δεν αντέχει η οικονομία". Η απαξίωση δημιουργεί ταυτόχρονα το περιβάλλον εκδήλωσης μικρών αλλά και πολύ σοβαρών ατυχημάτων.
Τραγική είναι η έλλειψη προσωπικού ενώ η μερική αντικατάσταση του παλιού πολύ έμπειρου προσωπικού γίνεται με εργαζόμενους που δουλεύουν με μπλοκάκι, χαμηλής εκπαίδευσης και εξειδίκευσης.
Τεράστιους κινδύνους εγκυμονεί η μη τήρηση κανονισμών ασφαλείας, λειτουργίας και κυκλοφορίας των αμαξοστοιχιών. Ενδεικτικά, η ομάδα επισκευής γραμμής που είναι σε λειτουργία και πρέπει να αποτελείται από 5 άτομα, πολλές φορές είναι με μόνο 2 ή ακόμη και 1. Ακόμη, δεν τηρούνται οι απαραίτητοι χρόνοι ή μπορεί να γίνονται εργασίες σε ηλεκτροδοτούμενο δίκτυο χωρίς διακοπή ρεύματος! Χαρακτηριστική είναι επίσης η έλλειψη σηματοδότησης όπως, για παράδειγμα, στο κομμάτι της γραμμής Οινόη - Τιθορέα. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους του ατυχήματος τον περασμένο Γενάρη, στη διάρκεια των χιονοπτώσεων, όπου 20 άνθρωποι τραυματίστηκαν, όταν μηχανή συγκρούστηκε με εγκλωβισμένη αμαξοστοιχία.
Εκκρεμεί επίσης εδώ και πολλά χρονιά η συνολική εγκατάσταση και λειτουργία ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας. Συστημάτων δηλαδή που προστατεύουν από σοβαρά ατυχήματα καθώς μπορούν να σταματήσουν ένα τρένο εάν παρατηρηθεί αφύσικη λειτουργία (π.χ. ταχύτητα, άστοχη ενέργεια κ.λπ.)».
Ο Ηλ. Τρεβλός στέκεται επίσης στις ευθύνες του εργοδοτικού συνδικαλισμού: «Οι εργοδοτικές δυνάμεις στα σωματεία στον σιδηρόδρομο, την ίδια στιγμή συγκαλύπτουν τις αυθαιρεσίες, τα κενά στην τήρηση των κανονισμών, την υπερεργασία, την έλλειψη προσωπικού, την υποχώρηση της εξειδίκευσης αντί να υπάρχει η αναγκαία εκπαίδευση προσωπικού, το σάρωμα των ιδιωτών σε μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων, τη μη παροχή ΜΑΠ.
Κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους να υλοποιηθούν και στον σιδηρόδρομο το σύνολο των ανατροπών και της πλήρους ιδιωτικοποίησης που έχουν καθορίσει η ΕΕ και οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα σήμερα και τα προηγούμενα χρόνια».
Καμιά σχέση δηλαδή με τις γνήσιες ανησυχίες των εργαζομένων, που κάνουν υπεράνθρωπη προσπάθεια να αντεπεξέλθουν, με τις δυσκολίες που γεννάνε οι ελλείψεις και η επιχειρηματική λειτουργία του σιδηρόδρομου, η λογική «κόστους - οφέλους».
«Τα συνεχόμενα ατυχήματα και ο φόβος για ενδεχόμενο σοβαρότερου ατυχήματος βρίσκονται στο επίκεντρο της διαμόρφωσης διεκδικήσεων από τους συνδικαλιστές της ΔΕΣΚ, που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ», σημειώνει ο Ηλ. Τρεβλός. «Εχουμε ήδη θέσει το θέμα στα σωματεία και καλούμε τους εργαζόμενους να πιέσουν ώστε αυτά να κινητοποιηθούν και να διεκδικήσουν να δοθούν άμεσες λύσεις», προσθέτει, ενώ στις διεκδικήσεις ξεχωρίζουν τα παρακάτω:
Μέτρα για τη συντήρηση, την επισκευή και τον εκσυγχρονισμό όλου του εξοπλισμού και όλων των εγκαταστάσεων για ασφαλή εργασία. Χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε όλους τους εργαζόμενους, επαναχορήγηση με την ενδεχόμενη φθορά τους και εξειδικευμένα μέσα ατομικής προστασίας με βάση τις ανάγκες που προκύπτουν από τη φύση κάθε εργασίας.
Επίσης, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και προγράμματα εκπαίδευσης όλων στις νέες τεχνολογίες, αλλά και στις εργασίες που τελεί ο κάθε εργαζόμενος.
Λήψη μέτρων για τα καιρικά φαινόμενα και παύση των εργασιών στις ακραίες καιρικές συνθήκες, τεχνικός Ασφαλείας σε κάθε χώρο που τελούνται επικίνδυνες και εξειδικευμένες εργασίες.
Διεκδικούν ακόμα προληπτικές εξετάσεις για επαγγελματικές ασθένειες, επαρκή παρουσία ιατρού Εργασίας στα συγκροτήματα, αλλά και τη δημιουργία επιτροπών εργαζομένων για την υγιεινή και την ασφάλεια. Τέλος, απαιτούν να εκσυγχρονιστούν οι εγκαταστάσεις υγιεινής, να συντηρηθούν τα κτίρια, ώστε να είναι πιο ασφαλές το περιβάλλον εργασίας.