 |
Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ξεπέρασαν παγκοσμίως τα 120,8 εκατομμύρια και οι επίσημα καταγεγραμμένοι θάνατοι τα 2,674 εκατ., ενώ οι θάνατοι στην Ευρώπη (μαζί με Ρωσία και Τουρκία) έχουν ξεπεράσει τις 900.000 και σε ΗΠΑ - Καναδά τις 558.000.
Στο επίκεντρο τις τελευταίες μέρες έχει βρεθεί το εμβόλιο της «AstraZeneca», τόσο εξαιτίας των νέων ανακοινώσεων για παράδοση ακόμα λιγότερων δόσεων στην ΕΕ, όσο και λόγω της απόφασης πολλών ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, να αναστείλουν για προληπτικούς λόγους τη χρήση του εν λόγω εμβολίου, μέχρι να εξεταστεί το κατά πόσο ορισμένα θρομβοεμβολικά περιστατικά που προκάλεσαν θανάτους σε ορισμένες χώρες και άλλες ενδεχόμενες σοβαρές παρενέργειες σχετίζονται με τη χορήγησή του.
Συμβουλευτική επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) πραγματοποίησε χτες συνεδρίαση για το θέμα. «Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα γεγονότα αυτά συνδέονται με τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, αλλά είναι συνηθισμένη πρακτική να τα διερευνούμε», σημείωσε ο επικεφαλής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ενώ η επικεφαλής επιστήμονας του ΠΟΥ, Σουμία Σουαμινάθαν, ανέφερε ότι σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα «δεν υπάρχει αύξηση των περιπτώσεων θρομβοεμβολικών γεγονότων» ούτε σύνδεση αυτών με τον εμβολιασμό.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA), που ερευνά «έναν ορισμένο αριθμό» περιπτώσεων θρόμβων αίματος σε ανθρώπους που έχουν λάβει το εμβόλιο, θα πραγματοποιήσει αύριο έκτακτη συνάντηση, με εκπρόσωπό του να αναφέρει ότι μέχρι στιγμής τα πλεονεκτήματα του εμβολίου της «AstraZeneca» «εξακολουθούν να υπερέχουν των κινδύνων παρενεργειών».
Ολα τα παραπάνω λαμβάνουν χώρα την ώρα που η «AstraZeneca» ανακοινώνει ότι θα παραδώσει ακόμη λιγότερες δόσεις εμβολίων στην ΕΕ. Συγκεκριμένα, θα παραδώσει μόλις 30 εκατ. δόσεις κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021. Η νέα μείωση κατά 25% της ποσότητας που δεσμευόταν να παραδώσει τον περασμένο μήνα, έρχεται να προστεθεί σε επανειλημμένες καθυστερήσεις: Για το διάστημα Γενάρη - Μάρτη είχαν αρχικά συμφωνηθεί 90 εκατ. δόσεις, ενώ συνολικά φέτος η «AstraZeneca» δεν θα παραδώσει ούτε τα μισά εμβόλια από αυτά που είχε «υποσχεθεί» στην ΕΕ. Την περασμένη Παρασκευή, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι «στοχεύει» να παραδώσει 70 εκατ. δόσεις στην ΕΕ μεταξύ Απρίλη και Ιούνη, έναντι των 180 εκατ. δόσεων που είχαν συμφωνηθεί... «Θα υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας με όλα τα δυνατά μέσα, δικαστικά ως έσχατη λύση», ανέφερε σχετικά ο Γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλ. Μπον, «γιατί πρέπει να τηρούνται τα συμβόλαια»... τα οποία βέβαια έχει διατηρήσει ως επτασφράγιστο μυστικό η ΕΕ, επικαλούμενη ακριβώς το «επιχειρηματικό απόρρητο».
Τη σφραγίδα τους στις παραπάνω μεγάλες καθυστερήσεις, πέρα από το κυνήγι του μέγιστου κέρδους από τους ομίλους της φαρμακοβιομηχανίας, βάζουν οι εντεινόμενοι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί και στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα.
Χαρακτηριστικά, οι ΗΠΑ, από όπου η «AstraZeneca» υπολόγιζε να στείλει δόσεις στην ευρωπαϊκή αγορά, διεμήνυσαν στην ΕE να μην αναμένει ότι θα παραλάβει σύντομα εμβόλια της εταιρίας που παρασκευάζονται στο έδαφός τους. Παρότι το εμβόλιο της αγγλο-σουηδικής εταιρείας δεν έχει εγκριθεί ακόμη από τη ρυθμιστική αρχή της χώρας, η αμερικανική κυβέρνηση κρατά απόθεμα δεκάδων εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου για να χορηγηθούν άμεσα σε περίπτωση που εγκριθεί, όπως επιβεβαίωσε εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
Μέσα σε ένα τέτοιο φόντο, προχωρούν και οι επιχειρηματικές «συμπράξεις» για την παραγωγή εμβολίων. Η γερμανική «IDT Biologika» θα αναλάβει την εμφιάλωση και συσκευασία και του εμβολίου της «Johnson & Johnson» στο εργοστάσιό της στο Ντεσάου και θα ανασταλούν τουλάχιστον για τρεις μήνες οι εργασίες για την ανάπτυξη εμβολίου κατά του κίτρινου πυρετού για λογαριασμό της ιαπωνικής «Takeda». Η «IDT Biologika» έχει ήδη συνάψει συμφωνία με την «AstraZeneca» με σκοπό από το επόμενο έτος να μπορούν να εμφιαλώνονται εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μηνιαίως, ενώ φέρεται να βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις και για την παραγωγή του ρωσικού «Sputnik V».
Από την πλευρά τους, οι «Pfizer» - «BioNTech» θα παραδώσουν συνολικά 200 εκατ. δόσεις εμβολίου το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με την Κομισιόν.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το Ρωσικό Ταμείο Αμεσων Επενδύσεων (RDIF), υπάρχουν συμφωνίες παραγωγής του ρωσικού εμβολίου «Sputnik V» «με εταιρείες της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας», εν αναμονή της έγκρισής του από τον ΕΜΑ, όπως και άλλες συζητήσεις σε εξέλιξη προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή εντός της ΕΕ.
Η Κύπρος θα προχωρήσει στην αγορά 50.000 δόσεων του ρωσικού εμβολίου, όταν αυτό εγκριθεί από τον ΕΜΑ, είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, προσθέτοντας πως θα είναι μια διμερής συμφωνία, η οποία κλείστηκε προ δεκαπενθημέρου.
Στη Σερβία από το Μάη θα αρχίσει να παράγεται το «Sputnik V», όπως είχε προαναγγελθεί, ενώ η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Κίνα να κατασκευαστεί στη Σερβία εργοστάσιο παραγωγής των κινεζικών εμβολίων της «Sinopharm», το οποίο θα αρχίσει να λειτουργεί τον Οκτώβρη.
Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου ανέφερε πως ασκείται «άνευ προηγουμένου πίεση» σε κάποιες χώρες για να μην αγοράσουν το ρωσικό εμβόλιο, χωρίς να τις κατονομάσει. Ο Ντ. Πεσκόφ έκανε τα παραπάνω σχόλια απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με μια αμερικανική κυβερνητική έκθεση που δείχνει ότι οι ΗΠΑ έχουν προσπαθήσει να αποτρέψουν τη Βραζιλία από την αγορά του ρωσικού εμβολίου.
Ταυτόχρονα, εντείνεται και η αντιπαράθεση εντός της ΕΕ, με τον Αυστριακό καγκελάριο, Σ. Κουρτς, να καταγγέλλει ότι «η διανομή των εμβολίων δεν γίνεται δίκαια, ανάλογα με τον πληθυσμό, όπως είχε συμφωνηθεί» και ότι υπάρχουν ενδείξεις για πρόσθετες μυστικές συμφωνίες σε ένα παζάρι μεταξύ ορισμένων κρατών - μελών της και φαρμακευτικών εταιρειών.
Σχετική επιστολή απέστειλαν οι ηγέτες 6 κρατών - μελών της ΕΕ (Αυστρίας, Βουλγαρίας, Λετονίας, Σλοβενίας, Τσεχίας, Κροατίας) προς τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ζητούν συνομιλίες υψηλού επιπέδου στην ΕΕ σχετικά με τη δικαιότερη διανομή των εμβολίων. Ο Κουρτς είχε αναφέρει ως παράδειγμα τη Μάλτα, που θα λάβει - όπως είπε - τρεις φορές περισσότερες δόσεις από τη Βουλγαρία έως τα τέλη Ιούνη, ενώ η Ολλανδία θα έχει μέχρι τότε διπλάσιες ποσότητες από την Κροατία. Η Κομισιόν, από την πλευρά της, απάντησε ότι οι διαφοροποιήσεις προκύπτουν από τη δυνατότητα των κρατών - μελών να μην πάρουν κάποιες παραγγελίες που τους αναλογούν, οπότε οι δόσεις αυτές κατανέμονται στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Στο μεταξύ, αντιπαραθέσεις εκδηλώνονται και γύρω από το «πράσινο πιστοποιητικό» για τον εμβολιασμό και την ανοσία, για το οποίο αναμένεται σήμερα να καταθέσει πρόταση η Κομισιόν, με το βλέμμα κυρίως στη διασφάλιση των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων του Τουρισμού και των Μεταφορών.
Στη Σερβία, η οποία βρίσκεται σε προχωρημένες συμφωνίες και συζητήσεις για την παραγωγή ρωσικών και κινεζικών εμβολίων, έντονες αντιδράσεις προκαλεί το ενδεχόμενο να ισχύσει το πιστοποιητικό εμβολιασμού στην ΕΕ μόνο για όσους εμβολιάστηκαν με τα εγκεκριμένα από τον ΕΜΑ εμβόλια. Ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλ. Βούτσιτς, τόνισε ότι αυτή θα είναι «μια κακή και σκανδαλώδης απόφαση». Χαρακτήρισε ακατανόητη τη συμπεριφορά της ΕΕ και με ειρωνικό ύφος διερωτήθηκε: «Αλήθεια, πώς σκέπτονται να απαγορεύσουν τα ταξίδια στον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας ο οποίος εμβολιάστηκε με το κινεζικό εμβόλιο;». Εμπλέκοντας μάλιστα στο θέμα και τα παζάρια με την ΕΕ για το ζήτημα του Κοσόβου, ο Βούτσιτς ανέφερε ότι εάν ληφθεί μια τέτοια απόφαση, θα εμβολιαστεί και ο ίδιος με το κινεζικό εμβόλιο για να δει τις αντιδράσεις της ΕΕ όταν θα τον καλέσουν στις Βρυξέλλες: «Αφού θέτουν τέτοιους περιορισμούς κι εγώ θα κάνω το κινεζικό εμβόλιο, και όταν θα με καλέσουν στις Βρυξέλλες δεν θα δεχτώ να κάνω PCR τεστ, ούτε να μου γίνει κάποια εξαίρεση. Αυτό σημαίνει: Ξεχάστε τον διάλογο με την Πρίστινα», δήλωσε.
Για τον εμβολιασμό του πληθυσμού στα Δυτικά Βαλκάνια «δεν μας έδωσαν ούτε μία δόση εμβολίου και τώρα προχωρούν και στον αποκλεισμό των πολιτών της Σερβίας και ολόκληρης της περιοχής», τόνισε χαρακτηριστικά ο Βούτσιτς.
Σημαντικό πεδίο της γεωπολιτικής «κούρσας των εμβολίων» αποτελεί και η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
Οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Ινδίας, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας συμφώνησαν να συμπράξουν στη χρηματοδότηση για την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων, ώστε να εφοδιάσουν με 1 δισ. εμβόλια την περιοχή Ασίας - Ειρηνικού, μέχρι τα τέλη του 2022, όπως ανακοίνωσε ο Ινδός ΥΠΕΞ μετά την τηλεδιάσκεψη των ηγετών των 4 κρατών (σχήμα Quad).
Βασική στόχευση της σύμπραξης είναι η αντιμετώπιση της Κίνας που χρησιμοποιεί τις εξαγωγές εμβολίων για να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή και άλλα μέρη του κόσμου. Για «πολύτιμη συνεργασία» έκανε λόγο ο ΥΠΕΞ της Ινδίας, η οποία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός εμβολίων παγκοσμίως.
Η Ινδία θα χρησιμοποιήσει τα εργοστάσιά της για να παρασκευάζει αμερικανικά εμβόλια, ενώ η χρηματοδότηση θα προέρχεται από τον κρατικό χρηματοδοτικό οργανισμό των ΗΠΑ International Development Finance Corporation και από την ιαπωνική Bank for International Cooperation. Η Αυστραλία θα χρηματοδοτήσει την εκπαίδευση και την υλικοτεχνική υποστήριξη για τη διανομή των εμβολίων, τα οποία θα έχουν ως βασικό προορισμό τα νησιά του Ειρηνικού, τη νοτιοανατολική Ασία και χώρες του Ινδικού Ωκεανού.
Η πρωτοβουλία αυτή, ωστόσο, ενδέχεται να συναντήσει εμπόδια λόγω των περιορισμών που επιβάλλουν οι ΗΠΑ στην εξαγωγή πρώτων υλών, κρίσιμων για την αλυσίδα εφοδιασμού της Ινδίας. Σύμφωνα με τον Ινδό ΥΠΕΞ, εξετάζεται διμερώς «αυτό το πολύ σημαντικό σημείο».
ριζοσπαστης