80 χρόνια πριν ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ στις 25/3/1936 είχε ένα μεγάλο
πολυσέλιδο αφιέρωμα στην επανάσταση του 1821, την οποία έδενε με την
τότε πολιτική συγκυρία, καθώς και τους στόχους που είχαν καθοριστεί στο
6ο συνέδριο του ΚΚΕ σχετικά με την επαναστατική διαδικασία στη χώρα μας.
Από τα άρθρα αυτά παρουσιάζουμε σήμερα αυτό του Γιάννη Ζεύγου (Γιάννης
Ταλαγάνης). Να σημειώσουμε ότι τότε υπήρξε μέλος της Κ.Ε του ΚΚΕ,
υπεύθυνος της ΚΟΜΕΠ, ενώ είχε σημαντική συμβολή στη διαμόρφωση θέσεων
της 6ης Ολομέλειας του 1934, σημαντικής, πρώτης απόπειρας του ΚΚΕ να
“αναγνώσει” συνολικά την ελληνική κοινωνία και να καθορίσει το χαρακτήρα
της επανάστασης. Σημαντική ήταν η αρθρογραφία του πάνω σε θεωρητικά –
ιδεολογικά και πολιτικά ζητήματα, που δημοσιεύτηκε στην ΚΟΜΕΠ και στο
“Ριζοσπάστη”.
Ολόκληρο το άρθρο (διατηρούμε την ορθογραφία του) –με τίτλο «Οι λαϊκές μάζες στα 1821»- έχει ως εξής:
«Η λαϊκή εθνικοαπελεθερωτική επανάσταση του 1821 στάθηκε ο πρώτος μεγάλος σταθμός στην πάλη του Ελληνικού λαού για την πρόοδο και την ανύψωση του. Κείνη η εποποιία απόδειξε τους απέραντους θησαυρούς ζωτικότητας και ηρωισμού που περικλείνουν οι λαϊκές μάζες και βροντοφώναξε πως οι μάζες με τους αγώνες τους δημιουργούν την ιστορία.Οι πλουτοκράτες πλαστογραφώντας την ιστορία διεκδικούν την ηρωική κληρονομιά του 1821 . Οι εθνοκάπηλοι μιλάν για τα εθνικά ιδανικά , οι τύρρανοι και οι στραγγαλιστές των λαϊκών ελευθεριών ψέλνουν το μεγαλόπνοο ύμνο της ελευθερίας που βγήκε από τα ιερά κόκκαλα του ελληνικού λαού. Η αστική τάξη παραποιεί την ιστορία για να σκεπάσει την ιδεολογική της γύμνια και τη ιστορική της χρεωκοπία. Ωστόσο τα ιστορικά και αδιάψευστα γεγονότα διακηρύχνουν πως η επανάσταση του 1821 ήταν έργο των λαϊκών μαζών και ανήκει πλέρια στον εργαζόμενο λαό που με επικεφαλής το προλεταριάτο αγωνίζεται να την ολοκληρώσει. Οι λαϊκές μάζες, – οι αγρότες και ναύτες, οι χειροτέχνες , οι μικρέμποροι και διανοούμενοι-αποτέλεσαν τις δυνάμεις που οργάνωσαν βασικά και κίνησαν την επανάσταση και που στην πορεία της χάραξαν τις λύσεις και σημείωσαν τους δρόμους ανάπτυξης του ελληνικού λαού.Λίγα γεγονότα είνε αρκετά να δείξουν πως η δράση των λαϊκών μαζών στην επαναστατική φωτιά του 1821 εξεδήλωσε αυθόρμητα και εμβυώδικα τους εσώτερους πόθους του εργαζόμενου έθνους πούνε πόθοι ιστορικοί και ενσαρκώνονται στην επιταχτική ανάγκη να λυθούν τα δημοκρατικά προβλήματα.Όπως είναι γνωστό στα 1821 οι εμποροκαραβοκυραίοι ήταν πιο δυνατοί στο νησί της Ύδρας και οι κοτσαμπάσηδες ήταν πιο δυνατοί στην Πελοπόννησο. Αυτές λοιπόν οι εύπορες τάξεις πήραν την πρωτοβουλία του αγώνα ή τουλάχιστον βγήκαν οικειοθελώς στην επανάσταση ή τους ανάγκασαν οι μάζες; Να η απάντηση που δίνει η ιστορία σ’αυτό το ερώτημα:Ο Κ. Παπαρηγόπουλος ο ποιο σπουδαίος αστός ιστορικός μιλώντας για το ξέσπασμα της επανάστασης στο Μωρηά και για τους κοτσαμπάσηδες γράφει : «Αυτοί δεν-δηλαδή οι κοτσαμπάσηδες-εταλαντεύοντο έτι αλά ο Φλέσσας καταπέισας τον Ν. Σολιώτη να τολμήση τας πρώτας εν τη επαρχία Καλαβρύτων εχθροπραξίας περιήγαγεν τον Ασημάκην Ζαϊμην και κατόπιν όλους τους λοιπούς εις την ανάγκιν να ακολωθήσωσι το ρεύμα». Ο Παπαφλέσλας ήταν ένας από τους πιο ηρωϊκούς λαϊκούς αρχηγούς και ο Ν. Σολιώτης ήταν κλέφτης , επαναστατημένος αγρότης και αυτός στηριζόμενοι στην αγροτική μάζα άρχισαν την επανάσταση και ανάγκασαν του Ζαϊμιδες και τους λοιπούς τσιφλικάδες του Μωρηά να ακολουθήσουν.Το ίδιο πράγμα έγινε με τους εμπόρους. Στην Υδρα οι έμποροι με τους Κουντουριώτηδες επικεφαλής δεν ήθλεαν με κανένα τρόπο να βγουν στην επανάσταση. Οι ναύτες τους ανάγκασαν.Οι ναύτες και ο άλλος λαός της Υδρας μ’ επικεφαλής τον ισάξιο Παπαφλέσσα , ηρωικό πλοίαρχο Οικονόμου επαναστάτησαν, γκρέμισαν την εξουσία των εμπόρων και κήρυξαν την εθνική επανάσταση.Οι ναύτες έκαναν διπλή επανάσταση. Ενάντια στους Τούρκους καταπιεστές και ενάντια στους συμμάχους τους, τους εμπόρους. Η ηρωϊκή εξέγερση των ναυτών του 1821 αποτελεί ιστορικό προάγγελο , επαναστατικό μήνυμα και σύμβολο για το μεγάλο ρόλο της εργατικής τάξης όπως και η προδοτική στάση των εμπόρων στην ποιό κρίσιμη στιγμή αποτελλεί πρόλογο της όλης προδοτικής ιστορίας της τάξης τους.Σ’ όλη τη χώρα οι λαϊκές μάζες πήραν την πρωτοβουλία της εξέγερσης και οι εμποροκοτσαμπάσηδες αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν γιατί διέτρεχαν τον άμεσο κίνδυνο να τους ξεπαστρέψει ο επαναστατημένος λαός είτε οι εξαγριωμένοι Τούρκοι.Η επαναστατική πρωτοβουλία των λαϊκών μαζών δεν περιορίστηκε μόνο να πάρουν τα όπλα και να αρχίσουν την επανάσταση. Ο ηρωϊσμός και η αυτοθυσία των μαζών συνέχισαν την επαναστατική πάλη εφτά ολόκληρα χρόνια και στη φωτιά των αγώνων αναδείχτηκαν ασύγκριτοι ήρωες ως αρχηγοί του επαναστατημένου λαού σαν τον Αθ. Διάκο , τον Παπαφλέσσα, τον Κανάρη , τον Καραϊσκάκη. Και στα πεδία των μαχών – στο Βαλτέτσι, στη Γραβιά , στο Μεσολόγγι,στη Χίο , στη Σάμο, σε στεριά και θάλασσα έστησαν αθάνατα μνημεία δόξας. Ποιος ήταν ο ρόλος των εμποροκοτσαμπάσηδων στην επική μονομαχία του έθνους με τον τουρκικό απολυταρχισμό: Έμποροι και κοτσαμπάσηδες δεν φρόντιζαν για τίποτε άλλο παρά μόνο για ν’ αρπάξουν την γη , να ληστεύουν τον λαό με τα νοίκια , να κλέβουν τα δάνεια και να παραλύουν τις λαϊκές επαναστατικές δυνάμεις. Ο ίδιος ο αστός ιστορικός Κ. Παπαρηγόπουλος γράφει: «Οι μαχηταί της επαναστάσεων εξεπλήρωσαν κατά ξηράν και κατά θάλασσαν το καθήκον αυτών επαξίως του επιδιωχθέντως μεγάλου σκοπού. Είνε δε τούτου ένεκα μάλλον αξιάγαστοι, όσον δι’ όλου του αγώνος ουδέποτε εκτησάμεθεα κυβέρνησιν πράγματι χειραγωγήσασα τα κοινά του έθνους συμφέροντα και τελεσφόρως προνοήσασαν οργανισμού και συντηρήσεως των στρατιωτικών του έθνους δυνάμεων». Ο αστός ιστορικός ομολογεί πως οι λαϊκές μάζες, οι μαχητές της επανάστασης εξεπλήρωσαν με θαυμαστό τρόπο το επαναστατικό εθνικό τους καθήκον ενώ οι εμπορευματοτοκοτσαμπάσηδες στάθηκαν ανίκανες να οργανώσουν και να συντηρήσουν τις επαναστατικές δυνάμεις.Η επαναστατική δημιουργικότητα των λαϊκών μαζών απλώθηκε σ’ όλα τα επίπεδα και έθιξε στο σύνολο τους τα δημοκρατικά προβλήματα που εκδηλώθηκαν στην πορεία της επανάστασης. Απ’ αυτήν την άποψη οι λαϊκές μάζες επανελειμένα βρέθηκαν αντιμέτωπες με τους εμπορευματοτοκοτσαμπάσηδες και έτειναν να βαθύνουν και να ευρύνουν την επανάσταση.Αναφέραμε την εξέγερση των ναυτών ενάντια στους εμπόρους που επαναλήφτηκε πολλές φορές στη διάρκεια της επανάστασης. Στα Βέβρβαινα οι ένοπλες αγροτικές μάζες τον Ιούνη του 1821 εξεγέρθηκαν , σήωσαν τα όπλα ενάντια στους τουρκοκοτσαμπάσηδες όπως τους αποκαλούσαν και ζήτησαν να τους ξεπαστρέψουν. Οι χειροτέχνες της Τρίπολης είχαν κι’ αυτοί την εξέγερση τους ενάντια στην αντίδραση των φεουδαρχικών στοιχείων. Στις εργασίες των εθνοσυνελεύσεων οι λαϊκές μάζες επανειλημμένα εξάσκησαν άμεση πίεση για να μην αρπάξουν τη γη οι κοτσαμπάσηδες . Μαζί με τους δημοκρατικούς διανοούμενους επέβαλαν την επέχταση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των λαϊκών ελευθεριών στα συντάγματα που ψηφίστηκαν από τις εθνοσυνελεύσεις.Ακόμα είνε χαρακτηριστικό ότι εκδηλώθηκαν κινήματα με «κομμουνιστικό» χαρακτήρα όπως έγινε στο νησί Άνδρο με τον Δημ. Μπαλή. Ο χωρικός Δημ. Μπαλής απηύθυνε προκήρυξη στο λαό «περιέχουσαν ιδέας όχι απλώς σοσιαλιστικάς, αλλά αυτό τούτο κομμουνιστικάς εν’ εποχήν καθ’ ην ο κομμουνισμός και ως λέξις και ως ιδέα ήτο τελείως άγνωστος παρ’ ημίν..’εγραφε ότι η νήσος Ανδρος είνε ποίημα του Θεού καθώς και όλος ο κόσμος και ότι οι προπάτορες των αρχόντων, ελθόντες εις την νήσον , εξουσίασαν δια της βίας την καλλιέργειας γης αύτης χωρίς να έχωσι προς τούτο κανέν δικαίωμα περισσότερον από τους άλλους». Και ο Μπαλής αφού συγκέντρωσε περισσότερους από τριακόσιους χωρικούς «άπαντας κυρηχθέντας οπαδού του» έκανε συνέλευση του λαού , έκαψε τους αρχοντικούς πύργους και θα έσφαζε και τους άρχοντες και θα μοίραζε τη στους αγρότες αν δεν προλάβαινε ένα πολεμικό καράβι .Ο επαναστημένος λαός έβανε την πλειβιακή του σφραγίδα των επαναστατικών λύσεων σ’ όλα τα προβλήματα της πάλης. Από τους κόλπους της λαϊκής μάζας αναδείχτηκαν ήρωες στρατηγοί και ναυμάχοι και στην πορεία της πάλης έτεινε να διαμορφωθεί αυθόρμητα το αριστερό δημοκρατικό λαϊκό μέτωπο.Η επανάσταση του 1821 απόδειξε τις τρομερές δημιουργικές ικανότητες που περικλείουν οι λαϊκές μάζες άμα βρουν τη δυνατότητα να τις εκδηλώσουν και να τις αναπτύξουν. Οι ιστορικές συνθήκες και η συντηρητική φύση των εμποροτσιφλικάδων δεν επέτρεψαν να ολοκληρωθεί στα 1821 το έργο της επανάστασης.Η τάξη των αστοτσιφλικάδων μέχρι σήμερα εμπόδισε τη λύση των δημοκρατικών προβλημάτων , πνίγει τις ικανότητες του Ελληνικού λαού, δεν αφήνει να αναπτυχθούν σε πλούσια και εκπολιτιστική δημιουργία.Στη σημερινή περίοδο στα βάθη της συνείδησης των λαϊκών μαζών ωριμάζει καινούργιο 1821 σε ασύγκριτα πιο τρανές διαστάσεις. Το προλεταριάτο που οι ναύτες της Ύδρας προανήγγειλλαν τον ιστορικό του προορισμό, συγκεντρώνει γύρω του το Παλλαϊκό Μέτωπο για τη λαοκρατική επαναστατική ολοκλήρωση του 1821.Γ. Ζεύγος»